شیگرو بان

بیوگرافی معمار شیگرو بان

شیگرو بان ۵ آگوست ۱۹۵۷ در توکیو متولد شد. پدرش تاجر تویوتا و مادرش “طراح فشن سطح بالای (اوت کوتر)” لباس زنانه بود. علاقه شدید پدرش به موسیقی کلاسیک باعث شد بان در کودکی ویولن را یاد بگیرد. مادرش هر سال برای هفته های مد پاریس و میلان به اروپا سفر می کرد و همین اشتیاق بان به سفر خارج از کشور را تشدید کرد. بان در دوران کودکی به تماشای نجارانی که اغلب برای نوسازی خانه چوبی خانوادگی شان استخدام می شدند می پرداخت و این کار او را به حرفه سنتی نجاران و ساختن وسایلی با تکه های چوب علاقه مند کرده که در نتیجه تصمیم گرفت نجار شود.

شیگرو بان در هنر و مهارت صنایع دستی دوران دبستان و راهنمایی سرآمد بود. مدل خانه ای که او در تعطیلات تابستانی کلاس نهم خود به عنوان یک تکلیف طراحی کرده بود در مدرسه به عنوان بهترین مدل معرفی شد که پس از آن تصمیم گرفت معمار شود. علاقه شدیدش به راگبی به موازات این رویا بود. بان از ده سالگی راگبی بازی کرده بود و در دوران دبیرستان نیز به عنوان عضو تیم منطقه ای توکیو انتخاب شد که مقابل تیم ملی کره به رقابت پرداخت. بان امیدوار بود به دنبال علاقه اش به راگبی و معماری در دانشگاه واسدا مشغول به تحصیل شود. او پس از اطلاع از آزمون طراحی برای ورود به آن دانشگاه از کلاس دهم هر یکشنبه را به آموختن طراحی در آتلیه نقاشی گذراند و از کلاس یازدهم هر روز پس از آموزش راگبی به مدرسه طراحی می رفت. زمانیکه بان کلاس یازدهم بود به عنوان عضو ثابت تیم راگبی انتخاب شد و در مسابقات کشوری بازی کرد که تیمش در دور اول شکست خورد. وی سپس تصمیم گرفت تا از برنامه های خود برای ورود به دانشگاه واسدا که به خاطر قدرت راگبی مشهور است صرف نظر کرده و به دانشگاه هنرهای توکیو و تحصیل در رشته معماری بپردازد. بان از کلاس دوازدهم در کلاسهای مدرسه آمادگی برای ورود به دانشگاه شرکت کرد. او برای اولین بار مدل سازی ساختاری را با استفاده از کاغذ، چوب و بامبو فرا گرفت و توانایی استثنایی اش خیلی سریع اثبات کرد که در این زمینه بی همتاست. توموهارو ماکابه معلمش در آن مدرسه فارغ التحصیل رشته معماری از دانشگاه هنر توکیو بود. بان یک روز در خانه ماکابه با مقاله ای درمورد جان هیدوک “معمار کاغذ” و رئیس دانشکده معماری اتحادیه کوپر در نیویورک مواجه شد. رویارویی با مدل ها و طرح های این ساختمانهای ویران شده برای او انقلابی شد که تصمیم گرفت به ایالات متحده برود و در اتحادیه کوپر به تحصیل در رشته معماری بپردازد.

شیگرو بان سال ۱۹۷۷ برای مطالعه زبان انگلیسی به کالیفرنیا سفر کرد و در آن زمان متوجه شد که اتحادیه کوپر دانشجویان خارج از کشور را نمی پذیرد و فقط دانشجویانی که از مدارس ایالات متحده منتقل شده اند را پذیرفته است. او به دنبال مدرسه ای بود که بتواند از آنجا انتقال یابد و تصمیم به تحصیل در موسسه معماری کالیفرنیای جنوبی گرفت که تازه تاسیس بود و از یک انبار قدیمی بازسازی شده به عنوان ساختمان مدرسه استفاده می کرد. بان مجذوب استودیوی جذاب و محیط مدرسه شد. ریموند کپ معمار مشهور و بنیانگذار موسسه معماری کالیفرنیای جنوبی با او مصاحبه کرد و اگرچه بان نمی توانست به خوبی انگلیسی صحبت کند کپ که تحت تأثیر طراحی های بان قرار گرفته بود به وی اجازه داد به عنوان دانشجوی سال دوم وارد مؤسسه شود. بان از مجموعه خانه های کیس استادی (آزمون هایی در معماری مسکونی آمریکایی برای ساخت خانه های ارزان و راحت در ایالات متحده) که تحت تأثیر معماری سنتی ژاپن بودند الهام گرفته است. او سال ۱۹۸۰ پس از اتمام چهارمین سال تحصیلش در موسسه معماری کالیفرنیای جنوبی به اتحادیه کوپر منتقل شد. تمام دانش آموزان منتقل شده از مدارس دیگر به عنوان دانشجوی سال دوم تحصیل خود را شروع و دین مالتز شریک فعلی او در دفتر نیویورک و معماران برجسته دیگری مانند ناناکو اومه موتو (رایزر+ اومه‌موتو) و لوری هاوکینسون (اسمیت-میلر + معماران هاوکینسون) در بین همکلاسی های بان بودند. اساتید او ریکاردو اسکوفیدیو، تاد ویلیامز، دیانا آگرست، برنارد تسومی، پیتر آیزنمن و جان هیدوک بودند. در پایان سال چهارم بان به مدت یک سال از اتحادیه کوپر مرخصی گرفت و در دفتر آراتا ایسوزاکی در توکیو مشغول به کار شد او سپس به اتحادیه کوپر بازگشت و لیسانس معماری خود را سال ۱۹۸۴ گرفت. بان پس از فارغ التحصیلی در سفری به اروپا با یوکیو فوکاگاوا عکاس همراه شد و برای اولین بار از معماری آلوار آلتو در فنلاند دیدن کرد و از نحوه تأکید معماری آلتو بر زمینه و محتوای منطقه ای متحیر شد.

شیگرو بان سال ۱۹۸۵ حرفه خود را در توکیو بدون هیچ تجربه کاری شروع کرد. او بین سالهای ۱۹۸۵ و ۱۹۸۶ تاسیسات نمایشگاه امیلیو آمباز، نمایشگاه آلوار آلتو و نمایشگاه جودث ترنر را به عنوان متصدی گالری اکسیس در توکیو راه اندازی و طراحی کرد. او در حین ساخت سازه های لوله ای کاغذی که برای اولین بار در نمایشگاه آلتو اجرا کرده بود، “خانه ای با سقف دو طبقه”، “خانه ای با استودیوی عکاسی مضاعف”، “خانه مبله”، “خانه ای با دیوار پرده ای”، “خانه ۲/۵″، “خانه ای با دیوار کمتر” و “خانه برهنه” خود را به عنوان مجموعه ای از مطالعات موردی طراحی کرد.

وقتی بان متوجه شد که دو میلیون پناهنده از جنگ داخلی رواندا (شرق آفریقا) در سال ۱۹۹۴ مجبور به زندگی در شرایط وحشتناک بودند پناهگاه های کاغذی خود را به ماموران عالی رتبه سازمان ملل متحد برای پناهندگان پیشنهاد داد و آنها او را به عنوان مشاور استخدام کردند. او پس از وقوع زمین‌لرزه بزرگ هانشین یا کوبه در سال ۱۹۹۵ “خانه های تنه کاغذی” را برای پناهندگان ویتنامی سابق ساخت که امکان زندگی در خانه های موقت مقرر شده توسط دولت ژاپن را نداشتند. او همچنین “کلیسای کاغذی” تکاتری را با دانشجویان داوطلب ساخت که محرکی برای ایجاد سازمان غیردولتی معماران داوطلبانه شد و شروع به فعالیت های امداد رسانی در برابر فجایع کرد. سازمان معماران داوطلبانه خانه های موقتی را سال ۱۹۹۹ در ترکیه، سال ۲۰۰۱ در هند غربی و سال ۲۰۰۴ در سریلانکا بنا کردند. آنها یک مدرسه موقت پس از زلزله سیچوآن در سال ۲۰۰۸، یک سالن کنسرت در لاکوئیلا ایتالیا و پناهگاه هایی پس از زلزله هائیتی در سال ۲۰۱۰ ساختند. سازمان معماران داوطلبانه پس از وقوع زلزله بزرگ شرق ژاپن در سال ۲۰۱۱، ۱۸۰۰ سیستم پارتیشن کاغذی را در بیش از ۵۰ پناهگاه نصب کردند تا به خانواده ها حریم شخصی بیشتری بدهد. سازمان معماران داوطلبانه خانه های موقتی را نیز در اوناگاوا در استان میاگی ژاپن ساخته اند. این امر پیشرفت چشمگیری در کیفیت زندگی در پناهگاه ها و مسکن های موقتی ایجاد کرده که مورد بی توجهی دولت قرار گرفته بودند. بان پس از ویرانی زلزله کنتربری نیوزیلند در سال ۲۰۱۱ کلیسای مقوایی را به عنوان نماد بازسازی شهر کرایست چرچ ساخت.

پیشرفت سازه های لوله ای کاغذی بان در سال ۱۹۹۵ موفق به دریافت گواهی معماری پایدار از وزیر ساخت و ساز ژاپن و تکمیل “خانه کاغذی” شد. او سال ۲۰۰۰ با همکاری فرای اوتو معمار و مهندس سازه آلمانی سازه عایق شبکه ای از لوله های کاغذی عظیمی برای غرفه ژاپن در نمایشگاه هانوفر آلمان طراحی گرد. این سازه بخاطر معماری قابل بازیافت خود در سراسر جهان مورد توجه قرار گرفته است.

نوبوتاکا هیگارا سال ۱۹۹۸ شریک بان در دفتر توکیو او شد.

شیگرو بان سال ۲۰۰۴ با جین دو گاستینز (شریکش در دفتر پاریس از سال ۲۰۰۴) و فیلیپ گوموکجین تشکیل تیم داده و در رقابت مرکز پمپیدو در متز پیروز شدند. وی دانشجویان ژاپنی و اروپایی را جمع کرد و یک دفتر موقت از سازه های لوله ای کاغذی را در تراس طبقه فوقانی مرکز پومپیدو پاریس بنا کرد.

بان سال ۲۰۰۱ استاد دانشکده مطالعات زیست محیطی و اطلاعات دانشگاه کیئو شد. او پس از پیروزی در رقابت مرکز پمپیدو در متز با شریکش جین دو گاستینز یک شرکت خصوصی در پاریس تاسیس کرد. بان سال ۲۰۰۸ از دانشگاه کیئو استعفا داد و سال ۲۰۱۰ استاد مدعو دانشگاه هاروارد و دانشگاه کرنل شد. او سال ۲۰۱۱ استاد دانشگاه هنر و طراحی کیوتو شد.

بان اکنون مشغول کار روی خلق معماری است و همواره برای کمک در برابر فجایع برای سخنرانی های گسترده و تدریس داوطلب می شود. او همچنان به توسعه سیستم های ساختاری و مواد سازنده ادامه می دهد. این کار نه تنها منجر به سازه های لوله ای کاغذی بلکه ایجاد ساختار های لایه لایه ای از بامبو (خانه مبله بامبو، ۲۰۰۲)، سیستم های ساختاری از محفظه های حمل (موزه متحرک نیویورک در سال ۲۰۰۵ ، سانتا مونیکا در سال ۲۰۰۶ ، توکیو در سال ۲۰۰۷ ؛ محفظه های مسکن موقت در اوناگاوا، ۲۰۱۱) و سازه های چوبی بدون اتصالات فلزی (مرکز پومپیدو-متز ۲۰۱۰؛ کلوپ گلف نه پل هیزلی در سال ۲۰۱۰ ؛ ساختمان اداری جدید تامدیا سال ۲۰۱۳ ؛ موزه هنر آسپِن سال ۲۰۱۴) شده است. علاوه بر این وی مبلمان و معماری از جنس الیاف کربن (صندلی فیبر کربنی در سال ۲۰۰۹ و موزه غرفه تابستانی موزه ریتبرگ در سال ۲۰۱۳) ساخته است.

بیانیه بنیاد هنگام اعطای جایزه

شیگرو بان معمار ۵۶ ساله ژاپنی از توکیو دارای دفاتری در توکیو ، پاریس و نیویورک در زمینه معماری نادر است. او کارهای زیبا و خلاقانه ای را برای مشتریان خصوصی اش طراحی کرده و از همان رویکرد طراحی نوآورانه و زیرکانه برای تلاش های گسترده بشردوستانه خود استفاده می کند. بان به مدت بیست سال به سایت های بلایای طبیعی و انسانی سراسر جهان سفر کرده تا با شهروندان محلی، داوطلبان و دانشجویان برای طراحی و ساخت پناهگاه ها و ساختمان های عمومی ساده، موقر، کم هزینه و قابل بازیافت برای قربانیان این فجایع همکاری کند.

شیگرو بان در دفترش در پاریس گفت: “دریافت این جایزه افتخار بزرگی است که باید مراقب آن باشم. من باید در طراحی های مسکونی خصوصی خود و کارهای امدادرسانی در برابر فجایع به خواست افرادی که برای آنها کار می کنم گوش دهم. من این جایزه را دلگرمی برای ادامه کارهایی که می کنم می دانم نه برای تغییر کارهایی که انجام می دهم تا رشد کنم.” بان در تمام بخش های کار حرفه ای خود راه حل های طراحی متنوعی پیدا می کند که اغلب بر اساس ساختار، مواد، چشم انداز، نور و تهویه طبیعی و تلاش برای ساختن مکان های راحت برای افراد هستند. او بخاطر اصالت، اقتصاد و ابتکار عمل در آثارش از اقامتگاه های خصوصی و دفاتر مرکزی شرکت ها گرفته تا موزه ها، سالن های کنسرت و سایر ساختمان های شهری مشهور است و به راه حل های رایج امروزی متکی نیست.

شرکت رسانه ای تامدیا در سوئیس از بان خواست تا فضاهای دلپذیری را برای کارمندانش طراحی کند. وی با طراحی یک دفتر مرکزی هفت طبقه با سیستم ساختاری کاملاً چوبی با تیرهای چوبی در هم بافته شده و بدون نیاز به اتصالات فلزی به این درخواست پاسخ داد.

بان برای مرکز پومپیدو در متز فرانسه شبکه موج داری از نوارهای چوبی را برای سقف طراحی کرد که نقشه پیچیده موزه را پوشش داده و یک بفضای عمومی روباز و در دسترس ایجاد کرده است.

بان برای ساختن ستون ها، دیوارها و تیرهای پناهگاه های امدادرسانی خود غالباً از لوله های کاغذ مقوایی قابل بازیافت استفاده می کند که در دسترس محلی بوده؛ ارزان هستند؛ حمل، بلند کردن و جدا کردن آسانی دارند؛ و می توانند ضد آب و ضد آتش بوده و بازیافت شوند. او می گوید که شیوه بزرگ شدنش در ژاپن موجب خواست او برای جلوگیری از اتلاف مواد شده است.

شیگرو بان هنگام کودکی نجاران سنتی ژاپنی که در خانه والدینش کار می کردند را تماشا می کرد و وسایل آنها، ساخت و ساز و بوی چوب برایش سحرآمیز بود. او قطعات چوبی را کنار هم می گذاشت و مدل های کوچکی با آنها می ساخت و از آن پس تصمیم گرفت نجار شود. اما در یازده سالگی معلمش از کلاس خواست تا خانه ای ساده طراحی کنند و مدل بان به عنوان بهترین مدل در مدرسه معرفی شد و از آن زمان معمار شدن تبدیل به رویایی برای او شد.

کارهای بشردوستانه بان در پاسخ به جنگ رواندا در سال ۱۹۹۴ آغاز شد که میلیون ها نفر را به سمت شرایط زندگی غم انگیز فرو برد. بان پناهگاه های لوله ای کاغذی را به ماموران عالی رتبه سازمان ملل برای پناهندگان ارائه داد و آنها او را به عنوان مشاور استخدام کردند. او مجددا پس از زلزله کوبه ژاپن در سال ۱۹۹۵ وقت و استعداد خود را صرف کمک های بشردوستانه کرد. بان در آنجا “خانه تنه کاغذی” را برای پناهندگان ویتنامی ساخت که با جعبه هایی از کیسه های ماسه برای استحکام پر شده بودند و لوله های مقوایی کاغذی که به صورت عمودی برای ایجاد دیوارهای خانه ها درآمده بودند. او همچنین “کلیسای کاغذی” را به عنوان نمادی از قربانیان کوبه به صورت مجموعه ای از لوله های کاغذی طراحی کرده بود که بعدها در سال ۲۰۰۸ از هم جدا شده و به تایوان فرستاده و در آنجا بازسازی شد.

بان با قربانیان محلی، دانشجویان و سایر داوطلبان همکاری می کند تا پروژه های امدادرسانی خود را بسازد. او سال ۱۹۹۵ یک سازمان غیردولتی بنام سازمان معماران داوطلبانه را تأسیس کرد. او کار امدادرسانی را با کمک سازمان معماران داوطلبانه پس از زمین لرزه ها، سونامی، توفان ها و جنگ در ژاپن، ترکیه، هند، سریلانکا، چین، هائیتی، ایتالیا، نیوزلند و اکنون در فیلیپین انجام داده است.

لرد پالومبو رئیس هیئت داوران پریتزکر گفت: “شیگرو بان نیرویی از طبیعت است که با کار داوطلبانه برای بی خانمان ها و محرومین در مناطقی که در اثر فجایع ویران شده کاملاً سازگار است. او صلاحیتش در معماری پانتئون را با ذکر چند مورد از دانش عمیق موضوع با تأکید ویژه بر مواد و فن آوری های پیشرفته؛ کنجکاوی و تعهد مطلق؛ نوآوری بی انتها؛ چشمانی مصون از خطا؛ و حساسیتی زیرکانه نشان می دهد.”

تقدیرنامه هیئت داوران جایزه پریتزکر بر رویکرد تجربی بان نسبت به مواد معمولی مانند لوله های کاغذی و محفظه حمل، نوآوری های ساختاری اش و استفاده خلاقانه از مواد غیر متعارف مانند بامبو، پارچه، کاغذ و ترکیباتی از الیاف کاغذی بازیافتی و پلاستیک تاکید می کند.

هیئت منصفه به خانه برهنه (۲۰۰۰) در سایتما ژاپن اشاره می کند که بان دیوارهای بیرونی را با پلاستیک راه راه شفاف پوشانده و بخش هایی از آکریلیک سفید را از داخل روی یک قاب چوبی کشیده است. لایه بندی قاب های شفاف موجب بازتاب نور درخشان از صفحه نمایش های کاغذی می شود. به درخواست مشتری مبنی بر اینکه هیچ یک از اعضای خانواده جدا نباشند، خانه از فضای بزرگ دو طبقه منحصر به فردی تشکیل شده که در آن چهار اتاق شخصی روی چرخ های کوچکی می توانند آزادانه جابجا شوند.

در خانه با دیوارهای پرده ای (۱۹۹۵) در توکیو پرده های سفید دو طبقه در امتداد محیط خانه می توانند باز شوند تا اجازه دهند هوای خارج در داخل جریان یافته یا بسته شوند تا محیطی پیله مانند فراهم کنند. مرکز ۱۴ طبقه نیکولاس جی هایک (۲۰۰۷) در توکیو دارای کرکره های شیشه ای بلند در نمای جلو و عقب بوده که می توانند به طور کامل باز شوند.

بان از محفظه های حمل و نقل به عنوان عناصر آماده برای ساخت موزه متحرک (نیویورک، ۲۰۰۵؛ سانتا مونیکا، کالیفرنیا، ۲۰۰۶؛ توکیو، ۲۰۰۷) استفاده کرد. طراحی وی برای موزه هنری آسپن آگوست ۲۰۱۴ افتتاح شد.

معماری او غالباً “پایدار” و سازگار با محیط زیست نامیده شده اما او می گوید: “وقتی حدود سی سال پیش کار خود را به این شیوه شروع کردم هیچ کس درمورد محیط زیست صحبت نمی کرد. این روش کار به طور طبیعی برای من رخ داد زیرا من همیشه به مواد کم هزینه، محلی و قابل استفاده مجدد علاقه مند بودم. “

شیگرو بان از سال ۲۰۰۶ تا ۲۰۰۹ عضو هیئت داوران جایزه معماری پریتزکر بود. وی در زمینه مکاتب معماری در سراسر جهان سخنرانی و تدریس می کند و هم اکنون استاد دانشگاه هنر و طراحی کیوتو است.

بان ابتدا در مدرسه معماری موسسه کالیفرنیای جنوبی (سپس در سانتا مونیکا کالیفرنیا) تحصیل کرد و سپس مدرک لیسانس معماری خود را از اتحادیه کوپر نیویورک در سال ۱۹۸۴ گرفت.

شیگورو بان پس از کنزو تانگه در سال ۱۹۸۷، فومیهیکو ماکی در سال ۱۹۹۳، تادائو آندو در سال ۱۹۹۵، تیم کازویو سجیما و ریوئه نیشی زاوا در سال ۲۰۱۰ و تویو ایتو در سال ۲۰۱۳ هفتمین معمار ژاپنی است که برنده جایزه پریتزکر شده است.

مراسم اهدای جایزه ۱۳ ژوئن ۲۰۱۴ در موزه امپراتوری آمستردام هلند برگزار شد. این مراسم هر ساله در یک مکان برجسته فرهنگی یا تاریخی جهان برگزار می شود و این اولین باری است که در هلند برگزار شد. این مراسم به طور زنده در PritzkerPrize.com وب سایت جایزه معماری پریتزکر پخش می شود.

هیئت داوران برجسته ای که برنده جایزه ۲۰۱۴ پریتزکر را انتخاب کردند: لرد پالومبو رئیس آن و حامی معماری بین المللی لندن، رئیس بازنشسته هیئت امنای گالری های سرپنتاین، رئیس سابق شورای هنر بریتانیای کبیر و رئیس پیشین بنیاد گالری تیت؛ آلخاندرو آراونا معمار و مدیر اجرایی شرکت اِلمنتال در سانتیاگو شیلی؛ استفن برایر عضو دیوان عالی ایالت واشنگتن؛ یونگ هو چانگ معمار و مربی در پکن جمهوری خلق چین؛ کریستین فیایرس متصدی معماری، نویسنده و ویراستار در برلین آلمان؛ گلن مورکات معمار و برنده ۲۰۰۲ پریتزکر از سیدنی استرالیا؛ یوهانی پالاسما معمار، استاد و نویسنده هلسینکی فنلاند؛ راتان تاتا رئیس بازنشسته شرکت هلدینگ گروه تاتا در بمبئی هند؛ مارتا تورن مدیر اجرایی این جایزه و معاون دانشیار برای روابط خارجی در دانشکده معماری و طراحی مادرید اسپانیا هستند.

جایزه معماری پریتزکر سال ۱۹۷۹ توسط جی آرتور پریتزکر و همسرش سیندی پایه گذاری شد و هدف آن تجلیل سالانه از یک معمار در قید است که سازه هایش ترکیبی از استعداد، بینش و تعهد را نشان داده و از طریق هنر معماری کمک های مستمر و چشمگیری به بشریت و محیط ساخت کرده است. برندگان جایزه یک کمک هزینه ۱۰۰۰۰۰ دلاری و یک مدال برنز دریافت می کنند.

تام پریتزکر در اعلام برنده جایزه سال ۲۰۱۴ گفت: “تعهد شیگرو بان به اهداف بشردوستانه از طریق کار امدادرسانی در برابر فجایع الگویی برای همه است. نوآوری با نوع ساختمان و دلسوزی با بودجه محدود نمی شود. شیگرو جهان ما را به مکانی بهتر تبدیل کرده است.”