معماری و راز جاودانگی

فهرست تفضیلی – معماری و راز جاودانگی

راهِ بی زمان

هر بنا یا شهری به میزانی زنده است که به راه بی زمان ملتزم باشد .

فصل ۱ :

راه بی زمان روندی است که نظم را فقط از خود ما بر می آورد , این روند اکتسابی نیست , بلکه اگر ما بگذاریم , خود روی می دهد .

کیفیت

برای یافتن راه بی زمان نخست باید کیفیت بی نام را بشناسیم .

فصل ۲ :

یک کیفیت محوری وجود دارد که مبنای اصلی حیات و روح هر انسان , شهر , بنا , یا طبیعت بکر است . این کیفیت عینی و دقیقاست , اما نمی توان نامی بر آن گذاشت .

فصل ۳ :

تلاش ما برای یافتن این کیفیت در زندگی خودمان , چیزی است که همه انسان ها به دنبال آن اند و موضوع اصلی در ماجرای زندگیهر کسی است . این تلاش همان طلب اوقات فراغت و حالاتی است که در آن زنده ایم .

فصل ۴ :

برای تعریف این کیفیت در بناها و شهرها , باید کار را با درک این مطلب شروع کنیم که هویت هر فضا از تکرار مستمر الگوهای خاصی از رویدادها در آن مکان حاصل می شود .

فصل ۵ :

الگوی رویدادها همواره با الگوی صوری خاصی در فضا پیوندی نا گسستنی دارند . در واقع , چنانکه خواهیم دید , هر بنا یا شهر درنهایت امر متشکل از این الگوها در فضاست و نه چیز دیگر : این الگوها اتم ها و ملکول های سازنده بنا یا شهرند .

فصل ۶ :

الگوهای خاصی که بنا یا شهر را می سازند ممکن است زنده یا مرده باشند .

به هر اندازه که زنده باشند امکان آزاد شدن نیروهای درونی ما را فراهم می سازند و ما را آزاد می کنند , اما اگر مرده باشند , ما رادر بند تناقضات درونیمان نگاه می دارند .

فصل ۷ :

هر چه الگوهای زنده در چیزی – اتاقی , بنایی , یا شهری – بیشتر شوند , در قالب کلی منسجم ززنده تر و شاداب تر می شود و شورخودبانی و صیانت نفس را که همان کیفیت بی نام است , بیشتر در خود دارد .

فصل ۸ :

و هر وقت بنایی چنین شعله ای در درون داشته باشد , جزیی از طبیعت می شود . همچون امواج اقیانوس , یا برگ های علف ,که اجزایشان در معرض بازی بی پایان تکرار و تنوع است , همه در محضر این حقیقت که همه چیز در گذر است .این خود آن کیفیت است .

دروازه

پس برای نیل به کیفیت بی نام باید زبان الگوی زنده ای پدید آوریم که چون دروازه عمل کند .

فصل ۹ :

این کیفیت را نمی توان در بناها و شهرها ساخت , بلکه صرفا می توان آن را به صورت غیر مستقیم با فعالیت معمولی مردم ایجاد کرد ,درست همچون گل که نمی توان آن را ساخت , بلکه می توان آنرا از دانه پروراند .

فصل ۱۰ :

انسان ها می توانند با استفاده از زبان هایی که من آن ها را زبان الگو می نامم , بناها را شکل دهند و قرن ها چنین کرده اند . زبان الگو به کسی که آن را به کار می برد قدرت می دهد که بی نهایت بنای تازه و بی همتا به وجود آورد , درست همان طور که زبان عادی به او قدرت می دهد که بی نهایت جمله متنوع بسازد .

فصل ۱۱ :

زبان الگو به امور روستا و جوامع کشاورزی محدود نمی شود . همه کارهای ساختمانی در سیطره نوعی زبان الگوست , و الگوهای عینی فقط بدین سبب در این کارها حضور دارند که زبان هایی که مردم بکار می برند آن ها را پدید می آورند .

فصل ۱۲ :

و بالاتر اینکه :

فقط شکل شهرها و بناها نیست که از زبان های الگو ناشی می شود , بلکه کیفیت آن ها نیز چنین است . حتی حیات و زیبایی پرابهت ترین بناهای معظم دینی همه از زبان هایی نشأت می گیرد که سازندگانشان به کار برده اند .

فصل ۱۳ :

اما در روزگار ما زبان ها از کار افتاده اند . چون این زبان ها دیگر عمومی و مشترک نیستند , روند هایی که آن ها را پرمایه نگاه می داشت از بین رفته , و از همین روست که امروزه حیات بخشیدن به بنا برای همه عملا نا ممکن شده است .

فصل ۱۴ :

برای آنکه دوباره به سوی زبان الگویی مشترک و زنده راه بگشاییم , باید نخست بیاموزیم الگوهای پر مایه و حیات بخش را چگونه کشف کنیم .

فصل ۱۵ :

سپس می توانیم کم کم الگوهای مشترکمان را با تجربه اصلاح کنیم , می توانیم با شناخت احساسی که این الگو ها در ما پدید می آورد به راحتی تعیین کنیم که آیا محیط ما را حیات می بخشد یا نه .

فصل ۱۶ :

وقتی که فهمیدیم گونه تک الگوهای زنده را کشف کنیم , می توانیم در هر کار ساختمانی ای که برایمان پیش می آید زبانی برای خودبسازیم . ساختار زبان حاصل شبکه روابط میان تک الگوهاست , و کل زبان به همان اندازه زنده است که الگوهای تشکیل دهنده آن کل زنده اند .

فصل ۱۷ :

سرانجام می توانیم با زبان های مجزا برای کارهای مختلف ساختمانی , ساختاری باز هم بزرگ تر بسازیم , ساختاری متشکل از ساختارهاکه پیوسته تکامل یابد وزبان مشترک شهر ماست . این « دروازه » راه  است .

راه

وقتی دروازه را ساختیم می توانیم از آن بگذریم و قدم در راه بی زمان بگذاریم .

فصل ۱۸ :

حال که می خواهیم به تفضیل ببینیم که نظام غنی و پیچیده شهر چگونه می تواند از هزاران فعالیت خلاقانه سر بر آورد . اگر زبان الگوی مشترکی در شهر خود داشته باشیم  , همه مان این قدرت را خواهیم داشت که از طریق عادی ترین فعالیت ها خیابان ها و بناها یمان رازنده سازیم . زبان , همچون دانه , سیستم ژنتیکی است که به میلیون ها فعالیت کوچک ما قدرت می دهد کلی منسجم تشکیل دهند .

فصل ۱۹ :

در این روند , هر یک از اعمال ساختمانی نیز روندی است که طی آن فضا تشخص پیدا می کند . این روند از نوع افزودنی نیست که در آن اجزایی از پیش شکل یافته در کنار هم قرار گیرند و کلی بیافرینند , بلکه از نوع تحول و دگردیسی جنین است که در آن , کل بر اجزا مقدم است و اجزای خود را مرحله به مرحله به وجود می آورد .

فصل ۲۰ :

روند شکفتن مرحله به مرحله پیش می رود , یعنی در هر بار یک الگو , در هر بار یک الگو جان می گیرد و قوت نتیجه کار به قوت هر یک از این مرحله هابستگی دارد .

فصل ۲۱ :

با سلسله ای از الگوهای منفرد , بناهایی منسجم و دارای خصلت طبیعت , به همان سادگی که جملات در ذهنتان شکل می گیرند , خود را سامان می دهند .

فصل ۲۲ :

به همین ترتیب گروه های انسانی هم می توانند با تبعیت از زبان الگوی مشترک , بناهای عمومی و بزرگ تر خود را طراحی کنند , چنان که گویی همه یک ذهن دارند .

فصل ۲۳ :

وقتی که بناها به این صورت طراحی شد , می توان آن ها را مستقیما و به وسیله چند نشان ساده بر روی زمین ساخت , و این ساختن را نیز در درون زبانی مشترک انجام داد , اما مستقیما و بدون استفاده از نقشه .

فصل ۲۴ :

سپس با چندین فعالیت ساختمانی , که هر کدام برای اصلاح و تکمیل محصول فعالیت های پیشین انجام می گیرد , کم کم کلی پدید می آید که از آنچه تک تک فعالیت ها می توانند به وجود آورند بزرگ تر و پیچیده تر است .

فصل ۲۵ :

سرانجام در چارچوب زبانی مشترک , میلیون ها فعالیت ساختمانی منفرد به اتفاق هم , و بی آنکه کنترلی در کار باشد , شهری به وجود می آورند که زنده و منسجم و پیش بینی ناپذیر است – این همان پدید آمدن آرام کیفیت بی نام است , که گویی از هیچ بر می آید .

فصل ۲۶ :

همین طور که کل شکل می گیرد , می بینیم که هویتی جاودانه به خود می گیرد که آن را شایسته نام هویت جاودانه می کند . این هویت هویتی ویژه و کالبدی و دقیق و ظریف است که هر گاه بنا یا شهری زنده می شود باید بوجود آید . این هویت تجسم کالبدی کیفیت بی نام در بناهاست .

جوهره راه

اما این راه کامل نمی شود مگر آنکه دروازه را پشت سر بگذاریم .

فصل ۲۷ :

به راستی این هویت جاودانه دست آخر هیچ ربطی به زبان ها ندارد . زبان و روندهایی که از آن ناشی می شوند , تنها نظم بنیادینی را عرضه می دارند که فطری ماست .

چیزی به ما نمی آموزند , بلکه فقط آنچه را از پیش می دانسته ایم و چیزی را که وقتی خودمان را از ایده ها و نظرها پیراستیم بارها و بارها کشف خواهیم کرد به یاد ما می آورند , و درست همان کاری را می کنند که از خود ما به ظهور می رسد .

معماری و راز جاودانگی – مقدمه – بخش دوم 

آموزش مفاهیم معماری