بیوگرافی معمار تویو ایتو
تویو ایتو اول ژوئن ۱۹۴۱ در کیجو (سئول)، کره (تحت حکومت ژاپن) به دنیا آمد. پدرش تاجر بود و علاقه خاصی به ظروف سرامیکی پادشاهی چوسان کره و نقاشی های سبک ژاپنی داشت. او همچنین از طرفداران ورزش بیس بال و گلف بود. ایتو، مادرش و دو خواهر بزرگتر او سال ۱۹۴۳ به ژاپن بازگشتند. پدرش نیز دو سال بعد به ژاپن بازگشت و همه آنها در زادگاه پدرش شیموسووا ماچی در استان ناگانو زندگی کردند. پدرش سال ۱۹۵۳ زمانی که ایتو ۱۲ سال داشت، درگذشت. پس از آن بقیه اعضای خانواده کارخانه رب لوبیا را اداره کردند. در حال حاضر همه اعضای خانواده ایتو به جز یکی از خواهرانش که سه سال از او بزرگتر است، درگذشته اند.
ایتو سال ۱۹۷۱ دفتر معماری خود را تأسیس و یک سال بعد از آن ازدواج کرد. همسرش سال ۲۰۱۰ درگذشت. آنها صاحب یک دختر شده بودند که اکنون ۴۰ ساله و در حال ویرایش مجله وگ ژاپن است.
ایتو اعتراف می کند که در جوانی علاقه زیادی به معماری نداشته اما با این وجود عوامل موثری در ایجاد علاقه او وجود داشت. پدربزرگ او خرده فروش الوار و پدرش علاقمند به ترسیم نقشه هایی برای خانه دوستانش بود. هنگامی که ایتو سال اول دبیرستان بود، مادرش از یوشینوبو آشیهارا معمار مدرنیستی که به تازگی از ایالات متحده و کار در دفتر مارسل بروئر به ژاپن برگشته بود، خواست تا خانه شان در توکیو را طراحی کند.
هنگامی که ایتو به توکیو نقل مکان کرد کلاس سوم دبیرستان بود و به مدرسه هیبیا رفت. او در آن زمان هرگز رویای معمار شدن را نداشت و درونش علاقه شدیدی به بیس بال احساس می کرد. ایتو هنگام ورود به دانشگاه توکیو شدیدا به معماری علاقه مند شد. وی برای طراحی دیپلم کارشناسی خود طرح پیشنهادی را برای بازسازی پارک اوئنو ارائه داد که برنده جایزه برتر دانشگاه توکیو شد.
تویو ایتو پس از فارغ التحصیلی از دانشکده معماری دانشگاه توکیو در سال ۱۹۶۵ در شرکت “کیونوری کیکوتاکه و شرکا” کار خود را آغاز کرد. او سال ۱۹۷۱ آماده تاسیس استودیوی خود در توکیو بود و نام آن را “روبات ماشینی” گذاشت. او سال ۱۹۷۹ نام این استودیو را به “تویو ایتو و شرکا و معماران” تغییر داد.
ایتو جوایز بین المللی متعددی از جمله جایزه ۲۲مین دوره پریمیوم ایمپریال در یادبود شاهزاده تاکاماتسو در سال ۲۰۱۰، مدال طلای مؤسسه سلطنتی معماران بریتانیایی در سال ۲۰۰۶ و جایزه شیر طلایی هشتمین نمایشگاه بین المللی دوسالانه ونیز در سال ۲۰۰۲ را دریافت کرده است. همه افتخارات وی در خلاصه این مجموعه رسانه ذکر شده است. وی استاد مدعو دانشگاه توکیو، دانشگاه کلمبیا، دانشگاه کالیفرنیا، لس آنجلس ، دانشگاه کیوتو، دانشگاه هنر تاما بوده است و ترم بهار سال ۲۰۱۲ برای اولین بار در آسیا میزبان یک استودیوی خارج از کشور برای دانشکده طراحی دانشگاه هاروارد شد.
آثار وی موضوع نمایشگاه های موزه در انگلیس، دانمارک، ایالات متحده، فرانسه، ایتالیا، شیلی، تایوان، بلژیک و شهرهای بسیاری در ژاپن بوده است. نشریات مربوط به او و درباره او در تمام این کشورها و کشورهای دیگر ظهور کرده اند. وی بورسیه های افتخاری از موسسه معماران آمریکایی، موسسه سلطنتی معماران بریتانیایی، موسسه معماری ژاپن، انجمن معماران و مهندسان ساختمان توکیو و آکادمی علوم و هنر آمریکا گرفته است.
یکی از اولین پروژه های او در سال ۱۹۷۱ خانه ای در حومه توکیو بود. این سازه با نام “خانه آلومینیومی” شناخته شده که از اسکلتی چوبی و از جنس آلومینیوم ساخته شده است. بیشتر کارهای اولیه وی ساخت اقامتگاه بود. ایتو سال ۱۹۷۶ خانه ای برای خواهرش که به تازگی همسرش را از دست داده بود طراحی کرد. این خانه “وایت یو” نامیده شد و علاقه زیادی به آثارش ایجاد کرد. این خانه سال ۱۹۹۷ تخریب شد. ایتو در بیشتر کارهای خود در دهه ۱۹۸۰ به دنبال از بین بردن معنای قراردادی از طریق تاکتیک های مینیمالیستی و ایجاد سبُکی در معماری بوده که شبیه هوا و باد است.
او یکی از نقاط برجسته حرفه خود را کتابخانه مدیاتک سِندای می داند که سال ۲۰۰۱ در شهر سندای میاگی در ژاپن تکمیل شد. تویو ایتو در کتاب فائیدون توضیح می دهد: “مدیاتک از بسیاری جهات با ساختمانهای عمومی قراردادی متفاوت است. در حالی که این ساختمان عمدتا به عنوان یک کتابخانه و گالری هنری فعالیت می کند دولت برای سست کردن دسته بندی میان برنامه های متنوع، از بین بردن موانع ثابت بین رسانه های مختلف به منظور پیشبرد تدریجی و تصویری از چگونگی تسهیلات فرهنگی آینده تلاش کرده است. این آزادی نتیجه مستقیم ساختار ساده آن است که شامل صفحات بتونی مسطح بوده (که صفحات فولادی شش گوشه بتنی هستند) که ۱۳تا لوله در آن نفوذ کرده است. دیوارها در هر طبقه با کمترین حد ممکن نگه داشته شده و این امکان را فراهم می کند تا عملکردهای مختلف آزادانه در مناطق باز بین لوله ها توزیع شوند.”
ایتو هنگام سخنرانی کنث کسلر در دانشگاه پرینستون در سال ۲۰۰۹ افکار عمومی خود در مورد معماری را بیان کرد:
“جهان طبیعی بسیار پیچیده و متغیر و سیستم های آن سیال بوده که بر روی دنیایی سیال ساخته شده است. برخلاف این موضوع معماری همواره سعی در ایجاد سیستمی پایدارتر داشته است. برای ساده تر بودن می توان گفت سیستم شبکه ای در قرن بیستم تأسیس شده است. این سیستم در سرتاسر جهان رواج پیدا کرد تا این امکان را فراهم کند که در مدت زمان کوتاهی آثار معماری زیادی ساخته شوند.
این سیستم شهرهای جهان را همگن کرد و حتی باعث شد مردم زندگی و کار مشابهی داشته باشند. طی ده سال گذشته در پاسخ به تغییر نسبی شبکه سعی کردم راهی برای ایجاد روابط نزدیک تر ساختمان ها با محیط و اطرافشان پیدا کنم.” ایتو آخرین تفکرش را به “محیط طبیعی آنها” تغییر می دهد.
ایتو سال ۲۰۰۴ در منطقه مدرن اوموته ساندو توکیو ساختمانی را برای شرکت کفش و کیف دستی ایتالیایی تاد طراحی کرد که منبع الهام بخش آن درختان بودند. دفتر ایتو توصیفات خود را در مورد این پروژه ارائه می دهد:
“درختان اشیاء طبیعی هستند که بخودی خود استوارند و ظاهر آنها دارای عقلانیت ساختار ذاتی است. الگوی همپوشانی سایه های درخت نیز باعث ایجاد جریان منطقی از نیروها می شود. پس از تطبیق نمودار درخت شاخه ای هر چه ساختمان مرتفع تر شود شاخه ها باریک تر و بی شمار تر و دارای منافذ بیشتری می شوند. ساختمان فضاهای داخلی با جو نسبتا متفاوتی را در ارتباط با کاربری های مختلف آشکار می سازد.
این ساختمان با رد تفاوت های آشکار بین دیوارها و منافذ، خطوط و صفحات، ابعاد دوتایی و سه تایی، شفافیت و ابهام با نوع خاصی از انتزاع مشخص می شود. سایه درخت باعث ایجاد تصویر جدیدی از کشش پایدار میان واقعی بودن نمادین ساختمان و انتزاعی بودن آن می شود. ایتو و کارمندانش برای این پروژه در نظر داشتند بنایی خلق کنند که از طریق جدید بودن معماری حضور پررنگ یک برند مد و قدرت را در منظره شهری بیان کنند که در گذر زمان نیز پایدار است.”
ایتو پس از طراحی ساختمانهای مورد تحسین منتقدین مانند کتابخانه مدیاتک سندای، به معمار برجسته بین المللی در اوایل دهه ۲۰۰۰ تبدیل شد که پیشتاز پروژه هایی در آسیا، اروپا، آمریکای شمالی و جنوبی شد. ایتو “استادیوم مِین” را برای بازی های جهانی ۲۰۰۹ در کائوسیونگ تایوان و خانه اپرای متروپولیتن تایچونگ را نیز در تایوان طراحی کرد. ایتو و شرکتش در اروپا نمای آپارتمان های خیابان سوئیت را با امواج فولاد ضد زنگ بازسازی کرده و سال ۲۰۰۲ گالری معروف و موقت سرپنتاین را در هاید پارک لندن طراحی کردند. پروژه های دیگرش در طول این مدت اقامتگاه “وایت او” در ماربیا، شیلی و دانشگاه ساخته نشده کالیفرنیا، موزه هنر برکلی یا آرشیو فیلم اقیانوس آرام در کالیفرنیا هستند.
با این حال شاید مهمترین پروژه ها برای اوتو نمونه های ساخته شده در زادگاهش هستند که با زلزله و سونامی ۱۱ مارس ۲۰۱۱ برجسته تر شدند. این فاجعه باعث شد ایتو و گروه دیگری از معماران ژاپنی مفهوم فضای مشترک “خانه برای همه” را برای بازماندگان توسعه دهند. همانطور که ایتو در کتاب “نیروهای طبیعی” توسط انتشارات معماری پرینستون می گوید:
“مراکز امدادرسانی هیچ فضای خصوصی و اتاق کافی برای دراز کشیدن و خواب ارائه نمی دهند در حالی که واحدهای مسکونی موقت در شرایط زندگی سخت چیزی بیش از ردیفی از پوسته های خالی هستند. حتی در چنین شرایطی مردم سعی می کنند لبخند بزنند و عمل کنند… آنها در شرایط مفرط جمع می شوند تا بینش محرکی از جامعه را در اساسی ترین شکل به اشتراک بگذارند و با یکدیگر ارتباط برقرار کنند. به این ترتیب آنچه ما در اینجا می بینیم اصالت معماری و شکل دادن حداقلی به فضاهای عمومی است.
معمار کسی است که بتواند در فضاهایی برای وعده های غذایی کوچک انسانیت بیشتری نشان دهد و آنها را کمی زیباتر و راحت تر کند.”
اصول اساسی معماری مدرن برای ایتو توسط “خانه برای همه” مورد سؤال قرار گرفت. وی افزود: “معماری در دوره مدرن برای اصالت خود بالاترین ارزیابی را کسب کرده است. در نتیجه ابتدایی ترین موضوعات- از اینکه یک ساختمان چرا و برای چه کسانی ساخته می شود- فراموش شده اند. منطقه فاجعه جایی است که همه چیز گم شده و این امکان را برای ما فراهم می کند که نگاهی تازه از زمین به بالا به واقعیت معماری بیندازیم. “خانه برای همه” ممکن است شامل ساختمانهای کوچکی باشد اما به دنبال پاسخ به این سؤال اساسی است که معماری در دوره مدرن باید چه شکلی بگیرد و حتی نخستین موضوعات مثل معنای معماری را نیز زیر سؤال می برد.”
هیئت منصفه پریتزکر با استناد به کار ایتو در “خانه برای همه” در مورد ابرازمستقیم احساسات او درباره مسئولیت اجتماعی اش اظهار نظر کرد.
ایتو به تازگی نیز در فکر میراث خود بوده همانطور که توسط موزه معماری مشهود است و نام او را در جزیره کوچک امیشیما در دریای داخلی ستو گذاشته است. این موزه که توسط ایتو طراحی شده سال ۲۰۱۱ افتتاح شد و پروژه های گذشته اش را به نمایش می گذارد و همچنین کارگاهی برای معماران جوان محسوب می شود. این مجموعه دربرگیرنده دو ساختمان اصلی “کلبه فولادی” و “کلبه نقره ای” در نزدیکی آن است که خلق مجدد خانه قبلی معمار در توکیو است که سال ۱۹۸۴ ساخته شده بود.
