بیانیه بنیاد هنگام اعطای جایزه
پیتر زومتور از سوئیس برنده جایزه معماری ۲۰۰۹ پریتزکر شده است
پیتر زومتور از سوئیس برنده جایزه معماری ۲۰۰۹ پریتزکر انتخاب شده است. مراسم رسمی بزرگترین افتخار معماری جهان ۲۹ می در بوینس آیرس آرژانتین برگزار و یک کمک هزینه ۱۰۰۰۰۰ دلاری و یک مدال برنز به این معمار ۶۵ ساله اهدا شد.
اگرچه بیشتر سازه های زومتور در سوئیس هستند اما او پروژه هایی در آلمان، اتریش، هلند، انگلیس، اسپانیا، نروژ، فنلاند و ایالات متحده طراحی کرده است. معروف ترین اثر وی حمام های حرارتی والس در سوئیس است که مطبوعات از آن به عنوان “شاهکارش” یاد می کنند. اخیراً مزرعه کلیسای کوچک سنت نیکولاس فلو در نزدیکی کلن آلمان تحسین منتقدان را برانگیخته است. هیئت منصفه نه تنها به آن سازه ها بلکه به موزه کلومبا کلن توجه ویژه ای داشته و این موزه را “اثر شگفت انگیز معاصری با لایه های مختلف تاریخی” نامیده اند.
توماس جی پیتزکر رئیس بنیاد هایت به نقل از تقدیرنامه هیئت داوران گفت: “پیتر زومتور معمار چیره دستی است که همکارانش در سراسر جهان از او به خاطر کارهای متمرکز، غیر قابل انعطاف و استثنایی اش تمجید کرده اند. تمام ساختمان های پیتر زومتور استحکام و زیبایی بی انتهایی دارند. او استعداد نادری در ترکیب افکار صریح و دقیق با بعد شاعرانه دارد و این منجر به آثاری می شود که همیشه الهام بخش هستند. “
سخنان زومتور در کتابش با عنوان “معماری تفکر” اینگونه بیان شده است: “من معتقدم که معماری امروز باید بازتاب وظایف و پتانسیل هایی باشد که در ذات خودش است. معماری وسیله یا نمادی برای چیزهایی نیست که به جوهره اش تعلق ندارند. معماری در جامعه ای که از غیر ضروریات تجلیل می کند می تواند مقاومت کرده، اتلاف اشکال و معانی را بی اثر و به زبان خودش صحبت کند. من معتقدم که زبان معماری سوال از سبک خاصی نیست. هر ساختمان برای کاربرد خاصی، در مکان معینی و برای جامعه مشخصی ساخته شده است. ساختمانهای من در تلاش برای پاسخ دقیق و منتقدانه به سؤالاتی هستند که از این واقعیت های ساده ناشی می شوند.”
لرد پالومبو رئیس هیئت داوران پریتزکر درباره تقدیرنامه بیشتر توضیح داد: “زومتور توانایی زیرکانه ای در ساخت فضاهایی دارد که اهمیتشان بیشتر از یک ساختمان است. معماری او احترام به محل احداث بنا، میراث فرهنگ محلی و درسهایی ارزشمند از تاریخ معماری را نشان می دهد. مواد از توفال چوب سرو گرفته تا شیشه های ماسه زده در دستان ماهر زومتور همانند هنرمندان متبحر به شیوه ای استفاده می شوند که از خصوصیات منحصر به فرد خود در خدمت معماری ماندگار تجلیل می کنند.”
زومتور بعد از ژاک هرتسوگ و پیر دو مورون در سال ۲۰۰۱، دومین برنده جایزه معماری پریتزکر از سوئیس است. هدف از جایزه سالانه معماری پریتزکر تجلیل از یک معمار در قید حیات است که سازه هایش ترکیبی از استعداد، خیال و تعهد بوده و مشارکت قابل توجهی به بشریت و محیط زیست از طریق هنر معماری داشته است.
هیئت داوران برجسته ای که زومتور را به عنوان برنده جایزه سال ۲۰۰۹ برگزیدند متشکل از لرد پالومبو رئیس هیئت داوران، حامی بین المللی معماری لندن، رئیس هیئت امنای گالری سرپنتاین، رئیس سابق شورای هنر بریتانیای کبیر، رئیس سابق بنیاد گالری تیت و مدیر سابق آرشیو میس فن در روهه در موزه هنرهای مدرن نیویورک؛ آلخاندرو آراونا معمار و مدیر اجرایی شرکت المنتال در سانتیاگو شیلی؛ شیگرو بان معمار و استاد دانشگاه کیئو در توکیو ژاپن؛ رولف فلبوم رئیس هیئت مدیره شرکت ویترا در بازل سوئیس؛ کارلوس جیمنز استاد دانشکده معماری دانشگاه رایس و مدیر استودیوی کارلوس جیمنز در هیوستون تگزاس؛ یوهانی پالاسما معمار، استاد و نویسنده هلسینکی فنلاند؛ رنزو پیانو معمار و برنده پیتزکر از پاریس فرانسه و جنوا ایتالیا؛ کارن استین نویسنده، ویراستار و مشاور معماری در نیویورک؛ و مارتا تورن مدیر اجرایی جایزه و معاون روابط خارجی دانشکده معماری مادرید اسپانیا بودند.
پریتزکر گفت: “ما با وجود دو برنده از آمریکای جنوبی تاکنون مراسم رسمی جایزه معماری پریتزکر را آنجا برگزار نکرده ایم. اسکار نیمایر از برزیل برنده سال ۱۹۸۸ و پائولو مندز دا روشا برنده سال ۲۰۰۶ جایزه پریتزکر بوده اند. ما مراسم آنها را به ترتیب در شیکاگو و استانبول برگزار کردیم. سالن ها هر ساله در سراسر جهان با تاکید روی اماکن تاریخی و برجسته معماری تغییر می کنند. ما در آسیا، اروپا و آمریکای شمالی از جمله مکزیک مراسمی برگزار کرده ایم و اکنون وقت آن است که به آمریکای جنوبی سفر کنیم.”
فیلیپ جانسون نخستین برنده جایزه پریتزکر در سال ۱۹۷۹ است. لوئیس باراگان از مکزیک در سال ۱۹۸۰، جیمز استرلینگ از انگلیس در سال ۱۹۸۱، کوین روشه در سال ۱۹۸۲، یو مینگ پِی در سال ۱۹۸۳، ریچارد مایر در سال ۱۹۸۴، هانس هولاین از اتریش در سال ۱۹۸۵، گوتفرید بوهم از آلمان در سال ۱۹۸۶، کنزو تانگه اولین معمار ژاپنی در سال ۱۹۸۷، فومیهیکو ماکی دومین معمار ژاپنی در سال ۱۹۹۳، تادائو آندو سومین معمار ژاپنی در سال ۱۹۹۵، رابرت ونتوری در سال ۱۹۹۱، آلوارو سیزا از پرتغال در سال ۱۹۹۲، کریستین دپورتزآمپاک از فرانسه در سال ۱۹۹۴، گوردون بانشفت از ایالات متحده و اسکار نیمایر از برزیل در سال ۱۹۸۸، فرانک گری از ایالات متحده در سال ۱۹۸۹، آلدو روسی از ایتالیا در سال ۱۹۹۰، رافائل مونئو از اسپانیا در سال ۱۹۹۶، سور فهن از نروژ در سال ۱۹۹۷، رنزو پیانو از ایتالیا در سال ۱۹۹۸، نورمن فاستر از انگلستان در سال ۱۹۹۹ و رم کولهاس از هلند در سال ۲۰۰۰ برنده جایزه معماری پریتزکر شدند. ژاک هرتسوگ و پیردومورون از سوئیس در سال ۲۰۰۱، گلن مورکات از استرالیا در سال ۲۰۰۲، یورن اوتزان از دانمارک در سال ۲۰۰۳، زها حدید از انگلستان در سال ۲۰۰۴، تام مین از ایالات متحده در سال ۲۰۰۵، پائولو مندز دا روشا از برزیل در سال ۲۰۰۶، ریچارد راجرز در سال ۲۰۰۷ و ژان نوول از فرانسه در سال ۲۰۰۸ این جایزه را دریافت کردند.
خانواده پریتزکر به دلیل علاقه به ساخت و مشارکت در توسعه هتل های هایت سراسر جهان و چون معماری تلاشی خلاقانه بود که در جایزه های نوبل جای نگرفته رشته معماری را انتخاب کردند. این رویه ها پس از نوبل صورت گرفت و انتخاب نهایی با تامل عمیق و رأی گیری هیئت منصفه بین المللی به صورت مخفی صورت می گیرد. انتخاب کاندیدا برای جایزه سالهاست که با صدها نماینده از کشورهای مختلف دنیا ادامه دارد.
