ﻋﻨﻮان ﻃﺮح : ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﺎوﯾﻮن ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﺎ ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮﻣﺸﻬﺪ۲۰۱۷
ﻣﻘﺪﻣﻪ:
ﻫﻨﺮ اﯾﺮان ﺳﺎﺣﺖ ﻇﺎﻫﺮ ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﺘﻌﺎﻟﯽ ﻧﻬﻔﺘﻪ در ﺑﺎور اﺳﻼﻣﯽ-اﯾﺮاﻧﯽ را ﺷﮑﻞ داده و ﺻﻮرﺗﯽ زﻣﯿﻨﯽ ﺑﺮای درک آن آﻓﺮﯾﺪه اﺳﺖ.ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ واﺳﻄﻪ آن ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﻋﺎﻟﻢ را ﻣﺤﻀﺮ اﻟﻬﯽ ﻣﯽ ﺷﻤﺎرد،اﯾﻦ ﺗﺠﻠﯽ ﻋﺎﻟﻢ ﮐﻮن و ﻣﺜﺎل ﺑﻪ ﺑﻨﺎﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﺤﺪود ﻧﺸﺪه و از ﻣﻨﻈﺮ ﻫﻨﺮﻣﻨﺪ اﯾﺮاﻧﯽ ،ﺗﻤﺎم ﺟﻬﺎن،ﺗﺠﻠﯽ ﮔﺎه ﺟﻠﻮه ﺣﻖ اﺳﺖ. ﻫﻨﺮ اﺳﻼﻣﯽ را ﻫﻨﻮز ﻫﻢ ﻣﯽ ﺑﺎﯾﺴﺖ ﻣﮑﺘﻮﺑﯽ ﻧﺎﮔﺸﻮده داﻧﺴﺖ ﮐﻪ ﻫﺮﮐﺲ ﺑﻪ ﺗﻨﺎﺳﺐ ادراک ﺧﻮد از آن ﺑﻬﺮه ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.و در ﻣﯿﺎن اﯾﻦ ﻫﻨﺮﻫﺎ ﮐﻪ ﻣﺤﯿﻂ اﻧﺴﺎن را ﺷﮑﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ و آن را ﻣﻬﯿﺎی ﻧﺰول ﺑﺮﮐﺖ ﻣﯽ ﺳﺎزﻧﺪ،ﻣﻌﻤﺎری دارای ﺟﺎﯾﮕﺎه اﺻﻠﯽ اﺳﺖ.)ﺑﻮرﮐﻬﺎرت(
ﻣﻌﻤﺎری اﯾﺮان ،ﻣﻌﻤﺎری ای اﺳﺖ ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ.دارای ﺑﯿﻨﺶ ﻧﻤﺎدﯾﻦ و در ﭘﯽ ﺑﯿﺎن و ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻦ ﺣﺲ ﻋﻤﯿﻖ ﻣﻌﺎﻧﯽ ازﻟﯽ ﺗﻌﺎﻟﯽ ﻣﻌﻨﻮی در ﺑﯿﻨﻨﺪه ،ﮐﻪ در اﺑﺪاع ﻃﺮح و اﺟﺮای ﺑﻨﺎ ﺣﺲ ﯾﺰداﻧﯽ را ﺑﺮ ﺣﺲ زﯾﺒﺎﯾﯽ و ﻧﯿﮑﯽ ﻣﻘﺪم داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.
ﺑﺎ ﺻﺤﯿﺢ ﺷﻤﺮدن اﯾﻦ ﻓﺮض، ﻣﻌﻤﺎری ﻇﺮف زﻧﺪﮔﯽ اﺳﺖ و زﻧﺪﮔﯽ ﯾﻌﻨﯽ ﺷﯿﻮه زﯾﺴﺖ و ارﺗﺒﺎط اﻧﺴﺎﻧﻬﺎ ﮐﻪ از ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﺮ ﺧﺎﺳﺘﻪ اﺳﺖ. در ﻧﺘﯿﺠﻪ ﻣﻌﻤﺎری دارای ﻫﻮﯾﺖ اﺳﺖ ﮐﻪ : اوﻻ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ارزﺷﻬﺎی ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ، دوﻣﺎ ﻣﺒﯿﻦ ارزﺷﻬﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺑﻪ آﻧﻬﺎ ﺗﻤﺎﯾﻞ دارد، ﺳﻮﻣﺎ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ ﻋﻮاﻣﻞ ﻫﻮﯾﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﭘﺪﯾﺪآورﻧﺪه آن اﺳﺖ.
ﺑﻪ ﻋﻘﯿﺪه ﺑﺴﯿﺎری از ﻫﻨﺮ ﺷﻨﺎﺳﺎن و ﻣﺴﺘﺸﺮﻗﺎن آﻧﭽﻪ ﺻﻮرت ﻫﺎی وﯾﮋه ﻣﻌﻤﺎری اﯾﺮان را ﺗﻌﻤﻖ ﭘﺬﯾﺮ ﺳﺎﺧﺘﻪ ﺗﺠﻠﯽ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ آرﻣﺎﻧﯽ و ﺑﺎورﻫﺎی اﻋﺘﻘﺎدی و آﯾﯿﻨﯽ اﯾﺮاﻧﯿﺎن در اﯾﻦ ﺑﻨﺎﻫﺎﺳﺖ.
ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺎ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺳﻨﺘﯽ در ﺣﺎل ﮔﺬار اﺳﺖ و ﻧﻈﺎم ارزﺷﯽ ﺳﻨﺘﯽ، ﺑﺎﯾﺪ و ﻧﺒﺎﯾﺪﻫﺎ و اﺧﻼﻗﯿﺎت در اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻢ ﻋﻤﺪه ای دارﻧﺪ. ﺗﺤﻮﻻت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺳﯿﺎﺳﯽ دﻫﻪﻫﺎی اﺧﯿﺮ، ﺳﺎﺧﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﮐﺎرﮐﺮد آن را ﺗﺤﺖ ﺗﺄﺛﯿﺮ ﻗﺮار داده و اﯾﻦ اﻣﺮ ﻣﻮﺟﺐ ﺗﻐﯿﯿﺮاﺗﯽ در وﺿﻊ اﻧﺴﺠﺎم اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ،وﺣﺪت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﯾﮕﺎﻧﮕﯽ و ﺗﻌﺎدل اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ.
اﻫﻤﯿﺖ و ﺿﺮورت ﺗﺤﻘﯿﻖ:
ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ،ﯾﮏ ﺷﻬﺮ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ اﺳﺖ. در ﺑﯿﺎن ﻋﻠﺖ اﯾﻦ ﻣﻬﻢ در درﺟﻪ اول ﻣﯽ ﺗﻮان ﺑﻪ وﺟﻮد ﺑﺎرﮔﺎه ﻣﻄﻬﺮ اﻣﺎم ﻫﺸﺘﻢ)ع( اﺷﺎره ﮐﺮد ﮐﻪ ﻣﺤﺒﻮب ﻫﻤﻪ ﺷﯿﻌﯿﺎن و ﻣﻮرد اﺣﺘﺮام ﻫﻤﻪ ﻣﺴﻠﻤﺎﻧﺎن اﺳﺖ. وﺟﻮد ﻣﺮﻗﺪ ﻣﻄﻬﺮ اﻣﺎم ﻫﺸﺘﻢ ﺷﯿﻌﯿﺎن ﻋﻠﯿﻪ اﻟﺴﻼم ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ ﭘﯿﺪاﯾﺶ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ و ﻣﺘﻌﺎﻗﺐ آن ﺑﺮوز ﺣﻮادث ﻣﺘﻌﺪد ﺳﯿﺎﺳﯽ و ﺗﺎرﯾﺨﯽ ﻣﻮﺟﺐ ﺷﺪه ﺗﺎ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻃﯽ ﻣﺪت زﻣﺎﻧﯽ ﻧﺴﺒﺘﺎ ﮐﻮﺗﺎه ﻧﻪ ﺗﻨﻬﺎ در ردﯾﻒ ﻧﺎﻣﯽ ﺗﺮﯾﻦ و ﺟﺬاب ﺗﺮﯾﻦ ﺷﻬﺮﻫﺎی ﻣﺬﻫﺒﯽ ،اﻗﺘﺼﺎدی ،ﺗﻮرﯾﺴﺘﯽ اﯾﺮان ﻗﺮار ﮔﯿﺮد ﺑﻠﮑﻪ دوﻣﯿﻦ ﮐﻼن ﺷﻬﺮ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺟﻬﺎن ﻧﯿﺰ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آﯾﺪ.اﯾﻦ اﻣﺮ ﺳﺒﺐ ﺷﺪه ﮐﻪ ﻫﻤﻪ ﺳﺎﻟﻪ زاﺋﺮاﻧﯽ از ﺳﺮاﺳﺮ دﻧﯿﺎ ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺣﻀﻮر در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﺎﺷﻨﺪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﮐﻪ ﺗﻌﺪاد زوار و ﻣﺴﺎﻓﺮﯾﻦ در ﻃﻮل ﺳﺎل ﭼﻨﺪﯾﻦ ﺑﺎر ﺑﺮاﺑﺮ ﺟﻤﻌﯿﺖ ﮐﻨﻮﻧﯽ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻋﻼوه ﺑﺮ آن ﺟﻤﻌﯿﺖ ﺣﺪود ﺳﻪ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻧﻔﺮ و ﺣﻀﻮر ﻣﯿﻠﯿﻮﻧﻬﺎ زاﺋﺮ در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ و اﻣﮑﺎﻧﺎت ﻣﻨﺎﺳﺐ ﻫﻤﭽﻮن ﻓﺮودﮔﺎه و ﻫﺘﻞ و ﻣﺮاﮐﺰ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻧﯿﺰ ﻣﯽ ﺗﻮان اﺷﺎره ﮐﺮد.
وﺟﻮد ﻣﺮاﮐﺰ اﻗﺎﻣﺘﯽ و ﺗﻔﺮﯾﺤﯽ و ﮔﺮدﺷﮕﺮی و ﺑﻬﺮه ﻣﻨﺪی از ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎی ﻣﺘﻨﻮع ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، ﺗﺎرﯾﺨﯽ و ﻃﺒﯿﻌﯽ از ﻣﻮﻗﻌﯿﺖ ﻣﻤﺘﺎز ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ از ﻧﻈﺮ ﺟﺎذﺑﻪ ﻫﺎی ﮔﺮدﺷﮕﺮی در ﺳﻄﺢ اﺳﺘﺎﻧﺪاردﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ ﺧﺒﺮ ﻣﯽ دﻫﺪ. ﻓﺮودﮔﺎه ﻣﺸﻬﺪ ﺑﺎ ﺟﺎﺑﺠﺎﯾﯽ۸ ﻣﯿﻠﯿﻮن ﻣﺴﺎﻓﺮ و ﻗﺮار ﮔﯿﺮی در ﮐﺮﯾﺪور آﺳﯿﺎﻧﻪ ﻣﺮﮐﺰی و ﻣﯿﺎﻧﻪ و دارا ﺑﻮدن ﺣﺪود ۱۰ ﮐﻨﺴﻮﻟﮕﺮی ﺧﺎرﺟﯽ و دﻓﺘﺮ ﺑﯿﻦ اﻟﻤﻠﻠﯽ را ﻣﯽ ﺗﻮان از دﯾﮕﺮ وﯾﮋﮔﯿﻬﺎی ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﻋﻨﻮان ﮐﺮد.
ﻣﺎ دو ﻣﺤﺘﻮای اﺳﺎﺳﯽ ﻫﻮﯾﺖ و ﺳﺒﮏ زﻧﺪﮔﯽ را ﻣﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان داﺷﺘﻪﻫﺎی ﻣﺸﻬﺪ ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻨﯿﻢ.
وﯾﮋﮔﯽ اﺻﻠﯽ ﻣﺸﻬﺪ ﻫﻮﯾﺖ زﯾﺎرﺗﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﺷﮑﻞﮔﯿﺮی ﻫﻮﯾﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻬﺮ ﻧﯿﺰ ﻧﻘﺶ اﺳﺎﺳﯽ دارد و ﻣﺎ ﻧﻤﯽﺗﻮاﻧﯿﻢ ﺷﻬﺮ را از ﺗﺎرﯾﺦ و ﻓﺮﻫﻨﮕﺶ ﺟﺪا ﮐﻨﯿﻢ.در واﻗﻊ ﺷﻬﺮ رﻣﺰﻧﮕﺎری ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ.
از ﻃﺮﻓﯽ زﯾﺎرت در دﯾﻦ و ﻣﺬﻫﺐ از ارﮐﺎن اﺻﻠﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺎ اﺳﺖ ﮐﻪ در ﻫﻮﯾﺖ و اﻧﺴﺠﺎم ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺗﺄﺛﯿﺮﮔﺬاراﺳﺖ و در اﻓﺮاد ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺣﺲ ﻫﻢ ﺑﺴﺘﮕﯽ ﺑﻪ وﺟﻮد ﻣﯽ آورد. دﺳﺘﻮرات دﯾﻨﯽ ، ﻣﺮاﺳﻢ و آﯾﯿﻦ ﻫﺎی دﯾﻨﯽ ﻣﺎﻧﻨﺪ زﯾﺎرت ﻫﻤﻪ ﻋﻮاﻣﻠﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ در اﻣﺮ ارﺗﻘﺎی ﺳﻼﻣﺖ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ و ﻓﺮدی ﺑﻪ ﻧﺤﻮ ﻣﺆﺛﺮی ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد از دﯾﺪ ﮔﺎه ﺟﺎﻣﻌﻪﺷﻨﺎﺳﯽ، زﯾﺎرت در ﻗﺎﻟﺐ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ دﯾﻨﯽ ﺟﺰ ﻣﻨﺎﺳﮏ ﺟﻤﻌﯽ ﻫﺮ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد .ﻣﻨﺎﺳﮏ زﯾﺎرﺗﯽ در اﻣﺎﮐﻦ ﻣﻘﺪس ﺑﺎ ﯾﮏ ﻧﻮع ﺣﺎﻟﺖ ﮔﺬار ﯾﺎ ﺗﻐﯿﯿﺮ رﻓﺘﺎری ﻣﻤﮑﻦ اﺳﺖ ﺑﺮای اﻓﺮاد ﺑﻮﺟﻮد آﯾﺪ.
ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اراﺋﻪ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم و ﻣﻄﺮح ﺷﺪن ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ در ﺳﺎل ۲۰۱۷، ﺗﻼش اﺳﺖ ﺑﺎ ﺑﺮرﺳﯽ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ،ﻧﮕﺎﻫﯽ دوﺑﺎره ﺟﻬﺖ ﺑﺎزآﻣﻮزی از دﺳﺘﺎوردﻫﺎی آﻧﻬﺎ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﺪ.
ﻫﻤﻪ اﯾﻦﻫﺎ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪه ﮐﻪ وﻇﯿﻔﻪای ﺑﺮای ﺗﻮﺳﻌﻪ اﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﺑﻪ ﻟﺤﺎظ زﯾﺮﺳﺎﺧﺘﯽ و اﻣﮑﺎﻧﺎت و ﺗﺒﺪﯾﻞ آن ﺑﻪ ﺗﺮاز ﭘﺎﯾﺘﺨﺘﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺮ دوش ﻣﺎ ﺑﺎﺷﺪ. ﻓﺮض ﺑﺮ اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ اﺳﺘﻔﺎده از ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﻔﻬﻮﻣﯽ و ﻧﻤﺎدﯾﻦ در ﻣﻌﻤﺎری اﺳﻼﻣﯽ اﯾﺮاﻧﯽ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺳﺒﺐ اﯾﺠﺎدﻓﻀﺎی ﺑﺪﯾﻊ و ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﮏ ﮔﺮدد.
در واﻗﻊ ﺗﺮﮐﯿﺒﯽ از اﻟﮕﻮﻫﺎ، ﻧﻤﺎدﻫﺎ و اﻧﺘﺰاع ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻌﻤﺎری اﯾﺮاﻧﯽ ﺑﺎﺷﺪ و ﻣﺨﺎﻃﺐ )ﺑﺎزدﯾﺪﮐﻨﻨﺪه( ﺑﺎ آن ارﺗﺒﺎط ﺧﻮﺑﯽ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﺮده و ﺑﺘﻮاﻧﺪ ﻣﮑﺎﻧﯽ ﻧﻮﺳﺘﺎﻟﮋﯾﮏ، ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺪﯾﻊ ﺑﺎ ﺣﺠﻢ و ﻣﺼﺎﻟﺢ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ را ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮐﺮده و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺴﭙﺎرد.
ﻫﻤﻪ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﺑﺎﻋﺚ ﺷﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎﯾﯽ ﺑﺮای ﻧﺸﺎن دادن اﯾﻦ ﻫﻮﯾﺖ وﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎی ﻣﺸﻬﺪ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺎﯾﺘﺨﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ ﻋﻮاﻣﻞ ﻣﻨﺠﺮﺑﻪ ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﺎوﯾﻮن ﻣﻌﺎﺻﺮ ﻣﺸﻬﺪ۲۰۱۷ﺷﺪ.ﭘﺎوﯾﻮﻧﯽ ﮐﻪ ﺑﺘﻮان ﺗﺎ ﺣﺪی اﯾﻦ ﻫﻮﯾﺖ ﻓﺮاﻣﻮش ﺷﺪه ﺷﻬﺮدر ﺑﻪ ﻣﻨﺼﻪ ﻇﻬﻮر رﺳﺎﻧﺪ
ﻣﻬﻤﺘﺮﯾﻦ آﺳﯿﺐﻫﺎی ﻣﺎ در ﻣﺸﻬﺪ در زﻣﯿﻨﻪ زﯾﺮﺳﺎﺧﺖﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻧﯿﺴﺖ ﺑﻠﮑﻪ در ﺣﻮزه ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ؛ آﺳﯿﺐ اول اﯾﻦ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺎ ﻧﺘﻮاﻧﺴﺘﻪاﯾﻢ در ﻣﺸﻬﺪ اﻟﮕﻮﯾﯽ از ﺷﻬﺮ اﺳﻼﻣﯽ اراﯾﻪ ﮐﻨﯿﻢ و در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ ﺗﻼﺷﯽ ﻧﺸﺪه اﺳﺖ. آﺳﯿﺐ دوم ﺑﺤﺮان اﺧﻼقاﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ. ﻣﺎ در اﯾﻦ زﻣﯿﻨﻪ رﺷﺪ ﮐﻪ ﻧﮑﺮدهاﯾﻢ ﻫﯿﭻ، رو ﺑﻪ اﻧﺤﻄﺎط ﻧﯿﺰ رﻓﺘﻪاﯾﻢ.
ﭼﺎﻟﺶﻫﺎی ﻣﻬﻢ در ﻣﺸﻬﺪ ﺗﻘﺎﺑﻞ ﻧﺎﺧﻮاﺳﺘﻪ ﺑﯿﻦ ﮔﺮدﺷﮕﺮی و زﯾﺎرت از ﺳﻮﯾﯽ و ﺗﻌﺎﻣﻞ ﻧﺎﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﯿﻦ ﺷﻬﺮوﻧﺪان و زاﺋﺮان از ﺳﻮﯾﯽ دﯾﮕﺮ اﺳﺖ.
ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻨﺒﻊ ﻏﻨﯽ ﺳﺮﻣﺎﯾﻪﻫﺎی اﺳﻼﻣﯽ و اﯾﺮاﻧﯽ اﺳﺖ. ﻣﺎ از ﻓﺮدوﺳﯽ، ﻫﻨﺮﻣﻨﺪان، ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮ و ﻇﺮﻓﯿﺖﻫﺎی زﯾﺎد و ﺑﺎﻟﻘﻮهای ﺑﻬﺮهﻣﻨﺪ ﻫﺴﺘﯿﻢ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان آنﻫﺎ را ﺑﻪ ﻓﻌﻠﯿﺖ رﺳﺎﻧﺪ. ﺷﻬﺮﻣﺸﻬﺪ ﮐﻪ ﺷﻌﺮش ﻧﻮﻋﯽ ﺳﻨﺎرﯾﻮ و ﺗﺎﺗﺮ اﺳﺖ .ﻧﻘﺎﻟﯽ ﺧﻮاﻧﯽ ﮐﻪ ﺧﻮد ﻧﻮﻋﯽ از ﻫﻨﺮ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ اﻧﺠﺎم ﻣﯽ ﮔﺮﻓﺘﻪ ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ اﺟﺮای ﻧﻤﺎﯾﺸﻬﺎی ﺷﺒﯿﻪ ﺧﻮاﻧﯽ ﺑﻪ ﻋﻠﺖ ﺧﺼﻠﺖ ﻣﺬﻫﺒﯽ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ از دﯾﺮﺑﺎز در اﯾﻦ ﺷﻬﺮ رواج داﺷﺘﻪ اﺳﺖ.ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﺮدم را ﺑﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻏﻨﯽ ﮐﻪ در واﻗﻊ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ دوﺑﺎره آﺷﻨﺎ ﺳﺎﺧﺖ
ﻣﺸﻬﺪ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﭘﺎﯾﺘﺨﺘﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم در اﯾﻦ ﺳﺎل ﻣﯿﺰﺑﺎن اﺟﻼس ﺟﻬﺎﻧﯽ آﯾﺴﺴﮑﻮ ﻧﯿﺰ ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﮐﻪ اﯾﻦ اﻣﺮ ﻧﯿﺰ ﻓﺮﺻﺖ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ را ﺑﺮای ﻣﻄﺮح ﺷﺪن ﺑﯿﺶ از ﭘﯿﺶ ﻣﺸﻬﺪ در ﺳﻄﺢ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم و زﻣﯿﻨﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ را ﻓﺮاﻫﻢ ﻣﯽآورد.
ﭘﺮ واﺿﺢ اﺳﺖ آﻧﭽﻪ ﺑﺎﯾﺪ در اﯾﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﻪ آن ﺗﻮﺟﻪ ﮐﺮد اﺳﺘﻔﺎده از ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺑﺰرگ و ﺟﻬﺎن ﮔﺴﺘﺮی ﭼﻮن وﺟﻮد ﺣﺮم ﻣﻄﻬﺮ رﺿﻮی در ﺷﻬﺮ ﻣﻘﺪس ﻣﺸﻬﺪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﯽﺗﻮان ﻫﻤﭽﻮن ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻋﺎﻟﻢ ﺗﺎب ﺑﺮ ﺗﻤﺎﻣﯽ ارﮐﺎن ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰی و ﺗﻨﻈﯿﻢ ﻣﻨﺸﻮر ﻓﻌﺎﻟﯿﺖﻫﺎی ﺳﺘﺎد ۲۰۱۷ ﺑﻪ آن دل ﺑﺴﺖ. ﻣﺸﻬﺪ وﯾﮋﮔﯽ ﻣﻨﺤﺼﺮ ﺑﻔﺮدی دارد و آن وﯾﮋﮔﯽ ﻋﻼوه ﺑﺮ اﯾﺠﺎد ﻓﺮﺻﺖﻫﺎی ﻣﻨﺎﺳﺐ در ﺟﻬﺖ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮔﺮدﺷﮕﺮی ﻧﯿﺎزﻣﻨﺪ اﯾﺠﺎد ﺑﺴﺘﺮﻫﺎی ﺗﻌﺎﻟﯽ ﺑﺨﺶ ﺑﺮای اﯾﺠﺎد روﯾﺪادﻫﺎ و ﺑﺮﻧﺎﻣﻪﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ و ﻣﺘﻨﻮﻋﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺟﻬﺎن اﺳﻼم ﻣﺘﺄﺛﺮ از آن ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد.
ﺑﯿﺎن اﻫﺪاف
اﻫﺪاف ﮐﻠﯽ: ﻫﺪف ﻃﺮاﺣﯽ ﭘﺎوﯾﻮن در ﮐﻼن ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ ﺑﺎ ﺗﮑﯿﻪ ﺑﺮ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺳﻨﺘﯽ و ﻧﻤﺎدﯾﻦ ﻣﺸﻬﺪ اﺳﺖ و اﯾﻦ ﭘﺮوژه ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻣﺸﺘﻤﻞ ﺑﺮ ﻓﻀﺎﻫﺎیزﯾﺮ ﺑﺎﺷﺪ: ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ و ﻣﻮزه،ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺟﻤﻌﯽ،ﺑﺨﺶ آﻣﻮزﺷﯽ،ﺑﺨﺶ ﺗﺤﻘﯿﻘﺎﺗﯽ،ﻓﻀﺎی ﺧﺪﻣﺎﺗﯽ،ﻓﻀﺎی اداری،ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺑﺎز و … ﺑﺎ ﻫﺪف
- ﻧﻤﺎﯾﺶ اﻫﻤﯿﺖ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺳﻨﺖ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﻬﺮ
- ﺑﯿﺎن ﻫﻮﯾﺖ ﺧﻮد ﺑﺎ ذﮐﺮ ﻣﮑﺎن ﺧﺎﺳﺘﮕﺎه ﻣﺎن
- ﺗﺎﮐﯿﺪ ﺑﺮ زﻣﯿﻦ ﻣﺪاری و ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﺤﯿﻂ ﺑﺎ ﻓﻀﺎ
- ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد رواﺑﻂ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ رو دررو در ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻀﺎ
- ارﺗﻘﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻓﻀﺎﻫﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ
- اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎی ﻫﻤﮕﺎﻧﯽ ﻣﻄﻠﻮب ﺑﺎ ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﭘﺮﺳﺶ ﭘﺬﯾﺮی
اﻫﺪاف اﺧﺘﺼﺎﺻﯽ:
- ﺟﺎﻧﺪارﮐﺮدن ﻓﻀﺎ و ﺟﺬاب و ﺑﻪ ﯾﺎدﻣﺎﻧﯽ ﮐﺮدن ﻓﻀﺎ
- اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺮای آراﻣﺶ (آراﻣﺴﺘﺎن)اﻧﺪﯾﺸﻪ و درک ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ
- اﯾﺠﺎد ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯿﺎن ﻋﻨﺎﺻﺮ ﮐﺎﻟﺒﺪی و ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ اﻧﺪﯾﺸﮕﺎﻧﯽ
- ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ ﺳﻨﺘﯽ و ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ ﺑﺎ ﻣﻌﻤﺎری ﻣﺪرن
- ﭘﺮداﺧﺘﻦ ﺑﻪ ﺳﻨﺖ و ﻃﺮح ﻣﺠﺪد اﯾﻦ دﺳﺘﻤﺎﯾﻪ ﻧﺎب در ﻇﺮﻓﯽ ﺑﻪ ﻧﺎم ﻓﻀﺎ ﺟﻬﺖ ﺷﻨﺎﺧﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺸﻬﺪ
- ﺑﺎز زﻧﺪه ﺳﺎزی ﻓﻀﺎﻫﺎی آﯾﯿﻨﯽ و ﻣﺬﻫﺒﯽ ﻣﺸﻬﺪ (ﺗﮑﺎﯾﺎ،ﻓﻀﺎی ﻧﻘﺎﻟﯽ ﺧﻮاﻧﯽ و…)
- ﻃﺮاﺣﯽ ﻓﻀﺎﻫﺎﯾﯽ ﺟﻬﺖ آﮔﺎﻫﯽ،ﺗﺬﮐﺮ و ﺣﻀﻮر ﻗﻠﺐ ﺑﺮﯾﺪن اﻧﺴﺎن از ﺟﻬﺎن ﻣﺎدی و ﭘﺮش وی ﺑﻪ ﺳﻮی ﺧﺪاوﻧﺪ و ﺟﻬﺎن ﻣﻠﮑﻮت
ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮی ﻋﺎم:
ﺗﮑﺎﭘﻮ و ﺗﻼش در ﺟﻬﺖ ﮐﻤﺎل ﮔﺮاﯾﯽ ﺗﺠﺮﺑﻪ ﻫﺎی اﻧﺴﺎﻧﯽ ﻫﻤﻮاره در ﻃﯽ ﺗﺎرﯾﺦ از اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺴﺰاﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار ﺑﻮده و ﻣﻌﯿﺎر ﺳﻨﺠﺶ ﮐﻤﺎل در روﻧﺪ اﯾﻦ ﺗﻼش ،ﻫﻤﺎﻧﺎ ﺑﻮدن در ﺟﻬﺎن و ﻣﺎﻧﺪﮔﺎر ﺷﺪن اﻧﺪﯾﺸﻪ ،اﺣﺴﺎس و آﺛﺎر اﻧﺴﺎﻧﯽ در ﮔﺬر زﻣﺎن اﺳﺖ. ﻣﺮدم ﻣﺎ ﻣﻠﺘﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﭘﯿﺸﯿﻨﻪ و ﺗﺎرﯾﺦ ﺧﻮد ﺑﻪ ﺷﺪت ﻣﺘﮑﯽ اﻧﺪ .ﭼﺮا ﻣﺎ ﻧﺒﺎﯾﺪ در ﺷﻬﺮﻣﺎن ﻓﻀﺎﻫﺎﯾﯽ داﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﯿﻢ ﮐﻪ در ﮐﻨﺎر آن آﺷﻨﺎ ﮐﺮدن ﻣﺮدم ﺑﺎ ﺳﻨﺖ و ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺟﻤﻌﯽ آﯾﯿﻨﯽ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻈﺮ ﻣﯽ رﺳﺪ ﻗﺮاﺑﺖ زﯾﺎدی ﻫﻢ ﺑﺎ ﺷﺨﺼﯿﺖ و ﺗﺎرﯾﺦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ دارد،زﻧﺪه ﻧﻤﺎﯾﺪ.ﺷﺎﯾﺪ ﺑﺘﻮان ﺑﺎ در ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ دﯾﺪﮔﺎه را ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ زﻧﺪﮔﯽ ﺗﻐﯿﯿﺮ داد و آﻧﻬﺎ را ﺑﺎ ﻧﻮﻋﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﮐﻪ در درواﻗﻊ ﻣﺘﻌﻠﻖ ﺑﻪ ﻣﻠﺖ و ﻣﻤﻠﮑﺖ ﺧﻮد ﻣﺎﺳﺖ دوﺑﺎره آﺷﻨﺎ ﺳﺎﺧﺖ.
ﭼﯽ؟(ﻓﻠﺴﻔﻪ وﺟﻮدی ﭘﺮوژه)
ﭘﺮﺳﺶ ﺑﻨﯿﺎدی: ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮوژه؟ﭘﺎوﯾﻮن ﻣﺸﻬﺪ ۲۰۱۷
اﻧﺴﺎن از دﯾﺮ ﺑﺎز ﺑﺮای ﻣﻄﺮح ﮐﺮدن و ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ در آوردن ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻣﺨﺘﻠﻒ زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد، ﺑﺎ ﺑﻪ ﺗﺼﻮﯾﺮ ﮐﺸﯿﺪن اﺗﻔﺎﻗﺎت روزﻣﺮه در ﻏﺎرﻫﺎ ﺳﻌﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ درآوردن داﺳﺘﺎن زﻧﺪﮔﯽ ﺧﻮد ﮐﺮده اﺳﺖ و ﮐﻢ ﮐﻢ ﻓﻀﺎﯾﯽ را ﺑﻪ اﯾﻦ ﻋﻨﻮان ﺑﻪ ﺧﻮد اﺧﺘﺼﺎص داد.ﺑﻪ ﮔﻔﺘﻪ ﻣﻮﺗﯿﺴﻮس، ﻣﻌﻤﺎری وﺳﯿﻠﻪ واﻗﻌﯽ ﺳﻨﺠﺶ ﯾﮏ ﻣﻠﺖ ﺑﻮده و ﻫﺴﺖ. و از آﻧﺠﺎﯾﯽ ﮐﻪ” ﻣﻌﻤﺎری“ ﯾﮑﯽ از ﻣﻈﺎﻫﺮ ﺑﯿﺮوﻧﯽ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﯾﮏ ﺟﺎﻣﻌﻪ اﺳﺖ ﻧﻤﺎد ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮای ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ”ﻓﺮﻫﻨﮓ“ آن ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻫﺮ ﻓﺮﻫﻨﮓ دارای ﻣﻌﻤﺎری ﻣﺨﺘﺺ ﺑﻪ ﺧﻮد اﺳﺖ. ﻣﺨﺎﻃﺐ ﭘﺲ ازﺑﺎزدﯾﺪ ﺑﺎ ﺗﺎﺛﯿﺮی ﺧﺎص ﮐﻪ از آن ﻓﻀﺎ درﯾﺎﻓﺖ ﮐﺮده اﺳﺖ ﻓﺮﻫﻨﮓ آن ﺟﺎﻣﻌﻪ را ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﺪ .ﻧﻪ ﻓﻘﻂ از راه ﺑﺼﺮ ﮐﻪ ﺗﻤﺎم ﺣﺲ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻄﯿﺮ ﺷﻨﻮاﯾﯽ و ﺣﺘﯽ ذﻫﻨﯽ-ﻓﮑﺮی ﻫﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪ اﺑﺰارﻫﺎیﺷﻨﺎﺧﺖ ﺑﺎﺷﻨﺪ. ﭘﺎوﯾﻮن ﻣﮑﺎﻧﯿﺴﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻃﺮز ﻓﮑﺮ، ﻋﻠﻢ و ﯾﺎ ﺗﮑﻨﻮﻟﻮژى ﺟﺪﯾﺪ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﮔﺬاﺷﺘﻪ ﻣﻰ ﺷﻮﻧﺪ. ﺗﻤﺎﻣﯽ ﮐﺸﻮرﻫﺎ ﺳﻌﯽ دارﻧﺪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﻫﻮﯾﺖ ﻣﻠﯽ ﺧﻮﯾﺶ را ﺑﻪ ﻣﻌﺮض دﯾﺪ ﺟﻬﺎﻧﯿﺎن ﻗﺮار دﻫﻨﺪ، ﺑﺮای ﺧﻮد ﻫﻮﯾﺖ ﺟﺪﯾﺪی ﺗﺜﺒﯿﺖ ﮐﻨﻨﺪ و ﺣﺘﯽ ﺑﻪ اﺻﻼحﻧﮕﺮش ﻫﺎی ﺟﻬﺎﻧﯽ درﺑﺎره ﺧﻮﯾﺶ ﺑﭙﺮدازﻧﺪ.
ﭼﻪ ﻧﻮع؟(روﺣﯿﻪ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ ﭘﺮوژه)
اﺻﻠﯽ ﺗﺮﯾــﻦ وﯾﮋﮔﯽ اﻧﺴــﺎن اﻧﺪﯾﺸﻪ و ﺑﺎور ﻫﺎی او اﺳﺖ. ﻫﻤﻪ ی اﻧﺴﺎن ﻫﺎ در ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﯽ اﻧﺪﯾﺸﻨﺪ ﮐﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﻫــﺎی اﯾﻦ ﻓﻀﺎ را اﺻﻮل و ﻣﺒﺎﻧﯽ ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ، ﻓﻀﺎی اﻧﺪﯾﺸﻪ ی ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ او ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. زاﺋﺮان، ﻃﯿﻒ دﯾﮕﺮی، ﺣﺘﯽ ﺳﻮای ﮔﺮدﺷﮕﺮان ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ. ﺑﺮای زاﺋﺮان، ﻣﻮﺿﻮع ارﺗﺒﺎط ﻣﻌﻨﻮی ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻓﯿﺰﯾﮏ، و ﻧﻪ ﺣﻀﻮر و ﻣﺸﺎﻫﺪه ی ﺻﺮف ﻣﻄﺮح اﺳﺖ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻣﻮﺿﻮﻋﺎت ﻋﺪﯾﺪ ه ای ﺿﺮورت دارد ﮐﻪ اﻫﻢ آﻧﻬﺎ ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﮕﺎه ﻋﻨﺼﺮ ﻣﻘﺪس و اﻫﺘﻤﺎم در ﺣﻔﻆ و ﺗﻘﻮﯾﺖ ﺟﺎﯾﮕﺎه آن در ﺷﻬﺮ، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ آﻣﻮزش و ﻫﺪاﯾﺖ زاﺋﺮان و ﺑــﻪ ﻋﺒﺎرت ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻬﺮه ﮔﯿﺮی ﻣﻌﻨﻮی از ﺣﻀﻮر ﻋﻨﺼﺮﻣﻘﺪس، ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﯿﺎز ﻫﺎی اﺻﯿﻞ و ﻣﻨﻄﻘﯽ و ﻣﻌﻘﻮل زاﺋﺮان و ﻣﺠﺎوران، آﻣﻮزش و اﻟﻘﺎء ﺟﺪی ﺗﻤﺎﯾﺰ ﺷﻬﺮاﺳﺎس ﻃﺮاﺣﯽ اﯾﻦ ﭘﺎوﯾﻮن ﺑﻪ ﺑﺮرﺳﯽ اﻣﮑﺎن ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﻌﻤﺎری ﺳﻨﺘﯽ ﺑﺎ ﺷﯿﻮه ﻫﺎی ﻧﻮﯾﻦ ﺳﺎﺧﺘﻤﺎﻧﯽ و ﺗﻘﺎﺑﻞ ﺑﯿﻦ ﺳﻨﺖ ﮔﺮاﯾﯽ و ﻧﻮﮔﺮاﯾﯽ اﺳﺘﻮار ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه اﺳﺖ ﻧﯿﺎز ﻫﺎی ﺣﻘﯿﻘــﯽ و اﺻﻠﯽ زاﺋﺮان و ﻣﺠــﺎوران و ﺑﻪ وﯾﮋه ﻧﯿﺎز ﻫﺎی ﻣﻌﻨﻮی و روﺣﺎﻧﯽ آﻧــﺎن(و ﻧﻪ ﻓﻘﻂ ﻧﯿﺎز ﻫﺎی ﻣﺎدی و ﻓﯿﺰﯾﻮﻟﻮژﯾﮏ آﻧﻬﺎ) ﻣﺪ ﻧﻈﺮ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد.
ﻫﺪف ﭘﺮوژه رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﭘﺎوﯾﻮﻧﯽ ﺑﺎ اﯾﺠﺎد ﺳﻨﺎرﯾﻮﯾﯽ ﺑﺮای ﺑﺎزدﯾﺪﮐﻨﻨﺪه اﺳﺖ ﺑﺮای رواﯾﺖ ﻫﻮﯾﺖ و ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻣﺸﻬﺪ .ﺑﻪ ﺷﮑﻠﯽ ﮐﻪ ﺑﺎزدﯾﺪﮐﻨﻨﺪه در ﺗﺠﺮﺑﻪ ﯾﮏ زﻧﺪﮔﯽ اﯾﺮاﻧﯽ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد و در ﯾﮏ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺑﺎ ﺗﺼﻮر ﺳﻨﺘﯽ وارد ﮔﺮدد.در اﯾﻦ ﭘﺎوﯾﻮن اﻣﮑﺎن و ﭘﺘﺎﻧﺴﯿﻞ ﺷﮑﻞ ﮔﯿﺮی اﺗﻔﺎﻗﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﮐﻪ ﭘﺮوژه در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻨﺶ ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوت ،واﮐﻨﺶ ﻫﺎی ﮐﺎﻣﻼ ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ از ﺧﻮد ﻧﺸﺎن ﻣﯽ دﻫﺪ و در واﻗﻊ در دوره ﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﭼﻬﺮه ﻫﺎی ﻣﺘﻔﺎوﺗﯽ ﺧﻮاﻫﺪ داﺷﺖ.
ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ؟(راﺑﻄﻪ ﭘﺮوژه ﺑﺎ زﻣﯿﻨﻪ)
زﻣﯿﻨﻪ ﺗﺎرﯾﺨﯽ
-زﻣﯿﻨﻪ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺮآﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺣﺪ و ﻣﺮز اﯾﻦ ﭘﺮوژه از ﺻﺮف ﯾﮏ ﺑﻨﺎ ﻓﺮاﺗﺮ رود و ﺗﺒﺪﯾﻞ ﺑﻪ ارزﺷﻤﻨﺪﺗﺮﯾﻦ ﻗﻄﺐﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺷﻬﺮ و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ دﻣﯿﺪن روﺣﯽ ﻣﺠﺪد ﺑﻪ اﯾﻦ ﻧﺎﺣﯿﻪ ﺷﻮد.
ﻣﺒﺎﻧﯽ ﻧﻈﺮی ﺧﺎص:
ﻣﻘﺪس ﻫــﺎ”و ﺑﻪ دﻧﺒﺎل آن، ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻣﻘﺪس و ﻣﮑﺎن ﻫﺎی ﻣﺮﺗﺒﻂ ﺑﺎ آﻧﻬﺎ از ﻣﻮﺿﻮﻋﺎﺗﯽ ﻫﺴــﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﻮﻋﯽ ﺑﺎ ﻣــﺎورا ء اﻟﻄﺒﯿﻌﻪ و در ادﯾﺎن اﻟﻬــﯽ ﺑﺎ ﻋﺎﻟﻢ ﻗﺪس و ﻣﻠﮑﻮت در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴــﺘﻨﺪ و ﺗﻤﺎس ﺑﺎ آﻧﻬﺎ ، آن ﻋﺎﻟﻢ ﻣﺎوراﯾﯽ و ﻗﺪﺳــﯽ را ﺑﻪ ذﻫﻦ اﻧﺴﺎن ﻣﺘﺒﺎدر ﻣﯽ ﻧﻤﺎﯾﺪ، ﯾﺎ اﻧﺴﺎن را ﺑﺎ ﻣﺎورا ء اﻟﻄﺒﯿﻌﻪ و ﻗﺪﺳــﯿﺎن ﻣﺮﺗﺒﻂ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. ﮐﻪ اﻣﺎﮐﻦ ﻣﻘﺪس در ﻣﯿﺎن ﻣﺴــﻠﻤﺎﻧﺎن ﻣﮑﺎن ﻫﺎﯾﯽ ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻧﺤﻮی ﺑﺎ ﺣﻀﺮت اﺣﺪﯾﺖ در ارﺗﺒﺎط ﻫﺴﺘﻨﺪ. ﻧﻘــﺶ اﺻﻠﯽ ﻋﻨﺎﺻــﺮ و ﻣﮑﺎن ﻫﺎی ﻣﻘﺪس، اﯾﻦ اﺳــﺖ ﮐﻪ ارﺗﺒﺎط اﻧﺴــﺎن ﺑﺎ ﻣﺘﺎﻓﯿﺰﯾﮏ را ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ.
اﻋﯿﺎن ﻫﻤﻪ آﯾﯿﻨﻪ و ﺣﻖ ﺟﻠﻮه ﮔﺮ اﺳﺖ ﯾﺎ ﻧﻮر ﺣﻖ آﯾﯿﻨﻪ و اﻋﯿﺎن ﺻﻮر اﺳﺖ
در ﭼﺸﻢ ﻣﺤﻘﻖ ﮐﻪ ﺣﺪﯾﺪاﻟﺒﺼﺮ اﺳﺖ ﻫﺮﯾﮏ رﯾﻦ دو آﯾﻨﻪ آن دﮔﺮ اس
در ﮐﻮن و ﻣﮑﺎن ﻧﯿﺴﺖ ﻋﯿﺎن ﺟﺰ ﯾﮏ ﻧﻮر ﻇﺎﻫﺮﺷﺪه آن ﻧﻮر ﺑﻪ اﻧﻮاع ﻇﻬﻮر
ﺣﻖ ﻧﻮر و ﺗﻨﻮع ﻇﻬﻮرش ﻋﺎﻟﻢ ﺗﻮﺣﯿﺪ ﻫﻤﯿﻦ اﺳﺖ و دﮔﺮ وﻫﻢ و ﻏﺮور
ﮐﺜﯿﺮی از ﺳﻔﺮ ﻫﺎ ﺑﻪ ﻣﺸﻬﺪ ﻣﻘﺪس، ﺑﻪ ﻗﺼﺪ زﯾﺎرت اﺳﺖ. ﺑﻪ اﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ، ﺗﻮﺟﻪ ﺑــﻪ وﯾﮋﮔﯽ ﻫﺎﯾﯽ ﮐﻪ ﺑﺮای آداب زﯾــﺎرت (از ﺟﻤﻠﻪ «ﻃﻬﺎرت» و «ﺣﻀــﻮر ﻗﻠﺐ» و «آراﻣﺶ»و «ﻣﺘﺬﮐﺮ ﺑﻮدن» و «اﻣﻨﯿﺖ» و «ﻫﺪاﯾﺖ» و «ﻣﻌﻨﻮﯾﺖ»«) ﻣﻄﺮح ﻫﺴﺘﻨﺪ، ﯾﮏ ﺿﺮورت اﺳﺎﺳﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺒﻨﺎی ﻃﺮاﺣﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
اﯾﺪه ﻃﺮح:
ﭘﺎوﯾﻮن ﻫﺮ ﺷﻬﺮ ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﺟﺮﯾﺎن ﻣﻌﻤﺎری آن اﺳﺖ و ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﻧﻤﺎﯾﺸﮕﺎﻫﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺷﻬﺮ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺟﻬﺎن ﻋﺮﺿﻪ ﮐﻨﺪ و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﻣﻈﻬﺮ ﻓﮑﺮ ، اﯾﺪه ﺷﻬﺮ و ﻣﻈﻬﺮ ﺳﻨﺖ و ﺗﻤﺪن آن اﺳﺖ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﯾﻪ ﻃﺮح ، ﺑﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﯾﮏ ﻣﻌﻤﺎری آرام،اﻓﻘﯽ،ﮐﻢ ارﺗﻔﺎع و ﯾﮑﺮﻧﮓ ﺑﻪ ﮐﺎر ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺷﻮد و ﺳﻌﯽ ﺑﺮ آن ﺑﻮده ﻧﻮﻋﯽ از ﻣﻌﻤﺎری ﮔﺬارده ﺷﻮد ﮐﻪ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﻧﻮﯾﻦ ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ را ﭘﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﮐﻨﺪ.ﺣﺠﻤﯽ ﺑﺮﺟﺴﺘﻪ ﮐﻪ ﻫﻢ از ﻟﺤﺎظ ﻓﺮم و ﺗﺮﮐﯿﺐ و ﻫﻢ از ﻧﻈﺮ ﻣﺤﺘﻮا و ﭘﻮﯾﺎﯾﯽ ﻫﻨﺮ زﻧﺪﮔﯽ ﮐﺮدن ﺑﻪ ﺳﺒﮏ ﻣﺸﻬﺪ” را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﺧﻮاﻫﺪ ﮔﺬاﺷﺖ .ﻣﺤﺪوده ﺳﺎﯾﺖ ﺑﺴﺘﺮ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮای ﻋﻤﻠﮑﺮدی ﭼﻮن ﭘﺎوﯾﻮن اﺳﺖ .دﻣﯿﺪن روح ﺑﻪ اﯾﻦ ﻣﺤﺪوده از ﻃﺮﯾﻖ رواﻧﻪ ﮐﺮدن ﻣﺨﺎﻃﺐ ﺑﻪ آن ﺳﻮ و ﺗﺪاﻋﯽ ﮐﺮدن آن اﺳﺖ. ﺑﻠﻮارﺧﯿﺎم ﯾﮑﯽ از ﻣﺤﻮرﻫﺎی ﺷﻬﺮی ﻣﻬﻢ در آﯾﻨﺪه ﺧﻮاﻫﺪ ﺑﻮد ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ ﺟﺬب ﺟﻤﻌﯿﺖ از ﺗﻤﺎم ﻧﻘﺎط ﺷﻬﺮ را دارا ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻪ اﯾﻦ دﻟﯿﻞ ﺳﺎﯾﺖ در ﻣﻨﻄﻘﻪ ای ﻗﺮار دارد ﮐﻪ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮﻗﺮار ﮐﻨﻨﺪه ﭘﯿﻮﻧﺪ ﺑﯿﻦ ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎﺷﺪ.
اﯾﺪه ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻃﺮح، اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ﺑﺴﺘﺮ ﺧﺎﮐﯽ،اﻓﻘﯽ ﺑﻮدن ﺑﻨﺎ،ﺳﺎدﮔﯽ ، ﻧﻤﺎدﯾﻦ ﺑﻮدن ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﺗﻘﺪس ﺣﺮم و ﺣﺮﻣﺖ آن ،ﺳﺎدﮔﯽ و اﺻﻮل، ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﮐﺎﻫﺶ ﻣﺎده و اﻓﺰاﯾﺶ ﻓﻀﺎﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ ﻗﻮل ﻣﺮﺣﻮم ﻣﯿﺮﻣﯿﺮان،ﺟﻮﻫﺮه اﺻﻠﯽ ﻣﻌﻤﺎران اﯾﺮان را از ﮔﺬﺷﺘﻪ ﺗﺎ ﺑﻪ اﻣﺮوز ﺷﮑﻞ داده اﺳﺖ. ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻓﻀﺎﯾﯽ ﺷﻬﺮﻫﺎی اﯾﺮان ﺑﺮ اﺳﺎس ﺗﺪاوم ﻓﻀﺎﻫﺎی ﺧﺎﻟﯽ ﺷﮑﻞ ﮔﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه از ﻓﺮم ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﺎﺳﺘﻪ و ﻓﻀﺎی ﺷﻔﺎف ﺟﺎی آن را اﺷﻐﺎل ﮐﻨﺪ.ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای ﮐﻪ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﯽ ﻣﺮزی را اﻟﻘﺎ و ﯾﺎدآور ﻣﻌﻨﺎی ﺣﺮم ﺑﺎﺷﺪ.
ﭘﺲ از ﺑﺮرﺳﯽ ﺟﻬﺖ ﭘﺎﺳﺨﮕﻮﯾﯽ ﺑﻪ ﻣﺴﺎﯾﻞ زﯾﺒﺎﯾﯽ ﺷﻨﺎﺧﺘﯽ –ﮐﺎرﮐﺮدی ﭘﺮوژه ،ﻧﻬﺎﯾﺘﺎ آراﻣﺴﺘﺎن اﻧﺪﯾﺸﻪ (ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺮای آراﻣﺶ) ﺑﻪ ﻋﻨﻮان اﯾﺪه ﭘﺮوژه ﭘﺎﯾﻪ ﮔﺬاری ﺷﺪ. ﻋﻤﺪه ﺗﺮﯾﻦ ﻋﺎﻣﻞ اﻧﺘﺨﺎب اﯾﻦ اﯾﺪه ﻗﺎﺑﻠﯿﺖ آن ﺑﺎ ﻣﻮﺿﻮع ﭘﺮوژه ﯾﻌﻨﯽ ﭘﺎوﯾﻮن در ﺷﻬﺮ ﻣﺸﻬﺪ اﺳﺖ.ﺷﻬﺮ اﺳﻼﻣﯽ ﺷﻬﺮ ﻫﺪاﯾﺖ ،ﺷﻬﺮ ذﮐﺮ و اﻧﺪﯾﺸﻪ اﺳﺖ.اﻣﺎ اﻧﺪﯾﺸﻪ ﺑﻪ ﺧﻮدی ﺧﻮد ﭼﯿﺰی ﻧﯿﺴﺖ وﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﻫﻨﺪﺳﻪ آﻧﭽﻪ اﻫﻤﯿﺖ دارد اﻧﻌﮑﺎس آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺳﻌﯽ ﺷﺪه ﻣﺒﻨﺎی ﻃﺮاﺣﯽ ﻗﺮار ﺑﮕﯿﺮد.ﻃﺮح ﭘﺎوﯾﻮن ،اﻧﺪﯾﺸﻪ ای را اراﯾﻪ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺳﺮزﻣﯿﻦ اﯾﺮان و ﺗﺼﻮر ﻣﺮدﻣﺎن اﯾﻦ ﺳﺮزﻣﯿﻦ وﺟﻮد دارد و ﺑﺎ اﻧﺪﯾﺸﻪ و درک ﻣﺮدﻣﺎن ﺳﺮزﻣﯿﻦ ﻫﺎی دﯾﮕﺮ ﻣﺘﻔﺎوت اﺳﺖ.ﻓﻀﺎی اﻧﺪﯾﺸﻪ ی ﻫﺮ اﻧﺴﺎﻧﯽ ﺟﻬﺎن ﺑﯿﻨﯽ او ﻧﺎﻣﯿﺪه ﻣﯽ ﺷﻮد. ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻫﺪف ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﺸﺎن دﻫﻨﺪه اﻧﺪﯾﺸﻪ اﯾﺮاﻧﯽ درﺑﺎره ﻫﺴﺘﯽ و ﺟﻬﺎن و ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺮای ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯿﺎن ﺻﻮرت و ﻣﻌﻨﺎﺳﺖ
ﭘﺲ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻋﺎﻟﻢ اﺻﻐﺮ” ﺗﻮﯾﯽ ﭘﺲ ﺑﻪ ﻣﻌﻨﺎ ﻋﺎﻟﻢ اﮐﺒﺮ” ﺗﻮﯾﯽ
ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﭘﺎوﯾﻮن ﻣﺸﻬﺪ ﻣﺘﺎﺛﺮ از اﯾﻦ اﯾﺪه ،آراﻣﺴﺘﺎﻧﯽ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺮ روی ﻫﻤﮕﺎن ﮔﺸﻮده و آدﻣﯽ را ﺑﻪ اﻧﺪﯾﺸﻪ وا ﻣﯽ دارد.
اﻣﺮوزه ﺑﻪ آراﻣﺴﺘﺎن ،ﺻﺮﻓﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﯾﮏ ﺑﺎﻓﺖ ﻓﻀﺎﯾﯽ و ﻣﮑﺎﻧﯽ ﺑﺮای ﺟﺎی دادن اﺟﺴﺎد ﮐﺴﺎﻧﯽ ﮐﻪ از داﯾﺮه زﻧﺪﮔﺎن و ﺣﯿﺎت اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺧﺎرج ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ،ﻧﮕﺎه ﻣﯽ ﺷﻮد.اﻣﺎ آراﻣﺴﺘﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﺑﻄﻦ ﺧﻮد ﻣﻔﺎﻫﯿﻢ اﻧﺴﺎﻧﯽ زﯾﺎدی را ﺣﻤﻞ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ آن را ﻧﻪ ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﯾﮏ ﻣﮑﺎن اﯾﺴﺘﺎی ﺻﺮف،ﺑﻠﮑﻪ ﺑﻪ ﻣﺜﺎﺑﻪ ﭘﺪﯾﺪه ای ﭘﻮﯾﺎ ﺑﺎ دﺧﺎﻟﺖ ﺷﺒﮑﻪ در ﻫﻢ ﺷﺪه ای از روﻧﺪ ﻫﺎی زﻣﺎﻧﯽ ،ﺟﺎ ﺑﻪ ﺟﺎﯾﯽ ﻫﺎی ﻣﮑﺎﻧﯽ ورواﺑﻂ ﭘﯿﭽﯿﺪه ی اﻧﺴﺎن ﻫﺎ ﻣﻄﺮح ﮐﻨﺪ.اﯾﻦ روﻧﺪ ﻫﺎ در ﭘﺪﯾﺪه ﻫﺎی ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﻄﺮح ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ. دوری ﺟﺴﺘﻦ از ﭘﯿﮑﺮ ﺑﯽ روح اﻧﺴﺎن ﻣﻮﺟﺐ زاﯾﺶ ﻓﻀﺎﯾﯽ اﺳﺖ ﺑﻪ ﻧﺎم آراﻣﺴﺘﺎن ﮐﻪ ﺑﺴﯿﺎری آن را ﺗﻨﻬﺎ ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﺧﻮاﺑﮕﺎه ﻣﺮدﮔﺎن ﻣﯽ ﺷﻨﺎﺳﻨﺪ و ﺗﻌﺮﯾﻒ ﻣﯽ ﮐﻨﻨﺪ اﻣﺎ اﯾﻦ ﺗﻌﺮﯾﻒ ﺗﻨﻬﺎ ﺻﻮری اﺳﺖ .آراﻣﺴﺘﺎن در ﺗﻌﺮﯾﻒ دﻗﯿﻖ ،ﻋﺎﻣﻞ اﺻﻠﯽ و آﻏﺎزﮔﺮ ﻣﻌﻤﺎری و اﯾﺠﺎد ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ در ﺷﻬﺮﻫﺎﺳﺖ. آراﻣﺴﺘﺎن ﯾﺎ ﻓﻀﺎی آراﻣﺶ ﺑﺨﺶ ﻧﺎﻣﯽ اﺳﺖ ﺑﺮای ﻣﻌﺮﻓﯽ ﺣﺎل و ﻫﻮای روﺣﺎﻧﯽ ﻓﻀﺎ ، ﮐﻪ ﺷﺎﯾﺴﺘﻪ ﺗﺮ از ﮔﻮرﺳﺘﺎن اﺳﺖ.ﺑﺴﯿﺎری ﻣﻌﺘﻘﺪﻧﺪ ﮐﻪ ﻣﻌﻤﺎری ﺑﺎ آراﻣﮕﺎه و ﻣﻘﺎﺑﺮ آﻏﺎز ﻣﯽ ﮔﺮدد.
ﻃﺮاﺣﯽ:
ﺣﺠﻢ در ﺗﻘﺎﻃﻊ ﻣﺤﻮر اﺻﻠﯽ ﺑﺎغ و ﻣﺠﻤﻮﻋﻪ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻪ وﻫﻨﺪﺳﻪ اﺻﻠﯽ ﯾﮏ ﺑﺮﺧﻮرد دوﮔﺎﻧﻪ ﻣﯿﺎن آراﻣﺶ ﻣﻮﺟﻮد در ﺣﺠﻤﯽ اﻓﻼﻃﻮﻧﯽ ﻫﻤﭽﻮن ﻣﺮﺑﻊ و ﭼﺮﺧﺶ اﻧﺘﺰاﻋﯽ ﭘﻮﺳﺘﻪ آن اﺳﺖ . ﻣﺮﺑﻊ در ﮐﯿﻬﺎن ﺷﻨﺎﺳﯽ اﺳﻼﻣﯽ ﻣﺘﺠﺴﺪﺗﺮﯾﻦ ﺻﻮرت ﺧﻠﻘﺖ در ﺣﺪ زﻣﯿﻦ و ﻧﻤﺎﯾﻨﺪه ﮐﯿﻔﯿﺖ ﺑﻪ ﺣﺴﺎب ﻣﯽ آﯾﺪ.ﻧﻤﺎد ﭼﻬﺎر و ﻧﯿﺰ ﻃﺒﺎﯾﻊ ﭼﻬﺎرﮔﺎﻧﻪ.ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ در ﮐﯿﻬﺎن ﺷﻨﺎﺳﯽ اﺳﻼﻣﯽ ،ﻣﺮﺑﻊ و ﻣﮑﻌﺐ ﻧﻤﺎد ﮐﺎﻣﻞ ﻣﺎده و ﺗﺠﺴﻢ اﻧﺪ.اﮔﺮ ﻣﺮﺑﻊ ﻧﻤﺎد و ﻣﻌﺮف زﻣﯿﻦ ،ﻣﺎده،ﺗﺠﺴﻢ و ﺣﺪود اﺳﺖ.داﯾﺮه ﻧﻤﺎد آﺳﻤﺎن ،ﺑﯿﮑﺮاﻧﮕﯽ،ﮐﻤﺎل و ﺗﻤﺎﻣﯿﺖ اﺳﺖ.در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺷﺮﻗﯽ اﺗﺤﺎد و ﻫﻤﻨﺸﯿﻨﯽ اﯾﻦ دو ﺷﮑﻞ ﺑﺎ اﺻﻄﻼح ﻣﺎﻧﺪاﻻ ﭘﯿﻮﻧﺪ دارد.ﺧﻄﻮط روی ﺣﺠﻢ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﻣﺮز ﻣﯿﺎن ﻣﯿﺎن ﻣﺤﯿﻂ ﻣﺼﻨﻮع و ﻃﺒﯿﻌﺖ را در ﻫﻢ ﻣﯽ آﻣﯿﺰد و ﻫﻤﺮاه ﻣﻌﻨﻮی ﻋﺎﺑﺪی ﻣﯽ ﺷﻮد ﮐﻪ در ﺣﺎل ﺳﯿﺮ و ﺳﻠﻮک و ذﮐﺮ اﺳﺖ. ﺑﺎ ﺑﻪ ﮐﺎرﮔﯿﺮی ﻧﻘﻮش ﺗﺠﺮﯾﺪی و ﻫﻨﺪﺳﻪ ای ﺧﺎﻟﺺ ،ﻧﻘﺸﯽ از ﻃﺒﯿﻌﺖ و آﺳﻤﺎن را از ﺑﻌﺪ ﻓﺮااﻧﺴﺎﻧﯽ ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺬارد ﺗﺎ ﺑﺎزﻧﻤﻮدی از آﻓﺮﯾﻨﺶ اﻟﻬﯽ ﺑﺎﺷﺪ .اﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎری ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ای رﻣﺰی از ﺗﻘﺪس ﺣﺮم و ﻣﺸﻬﺪ ﺗﺎﺛﯿﺮ ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ.
ﻣﺎ زﻧﺪه از آﻧﯿﻢ ﮐﻪ آرام ﻧﮕﯿﺮﯾﻢ ﻣﻮﺟﯿﻢ ﮐﻪ آﺳﻮدﮔﯽ ﻣﺎ ﻋﺪم ﻣﺎﺳﺖ
ﺳﺎﺧﺘﺎر اﯾﻦ ﻃﺮح ﺑﺮ ﻣﺴﯿﺮی اﺳﺘﻮار اﺳﺖ ﮐﻪ از دل ﺧﺎک ﺑﯿﺮون آﻣﺪه و ﺑﻪ ﻓﻀﺎی ﻣﺪوری ﻣﯽ رﺳﺪ ﮐﻪ ﮔﺬر اﻧﺴﺎن را از ﺟﻬﺎن ﻣﺎدی ﺑﻪ ﺑﻬﺸﺖ ﻣﺘﻤﺜﻞ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ. .ﺷﮑﻔﺘﻪ ﺷﺪن ﻣﮑﻌﺐ ﻧﻮﻋﯽ ﭘﯿﻮﻧﺪ ﻣﯿﺎن دﯾﺮوز و اﻣﺮوز و ﻧﻤﺎدی از ﭘﺮﺳﺘﺸﮕﺎه زﻣﯿﻨﯽ اﺳﺖ. ﮐﺸﯿﺪﮔﯽ در ﺟﻬﺖ اﻓﻘﯽ ،ﻫﻤﺎﻫﻨﮕﯽ ﺳﺎده ای ﻣﯿﺎن ﺑﻨﺎ ، زﻣﯿﻦ و ﻣﺤﯿﻂ ﭘﯿﺮاﻣﻮن ﺑﺮﻗﺮار ﻣﯽ ﮐﻨﺪ ﮐﻪ در ﺗﺮﮐﯿﺐ ﺑﺎ ﻫﻢ ﻣﻨﺠﺮ ﺑﻪ اﯾﺠﺎد ﺗﻌﺎدﻟﯽ ﻫﻤﻪ ﺟﺎﻧﺒﻪ ﻣﯽ ﺷﻮﻧﺪ.در ﺣﺠﻢ ،ﺳﻄﺢ اﻓﻘﯽ و ﺳﺎده ﮐﻒ و ﺑﻪ ﻣﻮازات آن ﺳﻄﺢ ﭘﯿﭽﯿﺪه ﺳﻘﻒ ﻫﺮ دو اﻋﺘﺒﺎری ﻫﺴﺘﻨﺪ ﮐﻪ اوﻟﯽ ﺑﻪ واﻗﻌﯿﺖ و دوﻣﯽ ﺑﻪ ﺣﻘﯿﻘﺖ اﺷﺎره دارد.ﭘﯿﭽﯿﺪﮔﯽ ﺳﻘﻒ در ﺑﺮاﺑﺮ ﮐﻒ ﺳﺎده،ﻧﻤﺎﯾﺶ دﻫﻨﺪه ﺳﻄﺢ وﺣﺪت در ﻋﯿﻦ ﮐﺜﺮت اﺳﺖ..ﮐﻞ ﻓﻀﺎ را ﻣﯽ ﺗﻮان از ﮐﻒ ﺗﺎ ﺳﻘﻒ ﯾﮏ ﺳﻄﺢ اﻓﻘﯽ واﺣﺪ ﺑﻪ ﺷﻤﺎر آورد ﮐﻪ ﭘﯿﻮﺳﺘﮕﯽ ﺣﺮﮐﺖ ﻣﯿﺎن ﺣﻖ و واﻗﻊ را ﺑﻪ ﻧﻤﺎﯾﺶ ﻣﯽ ﮔﺬارد. ﻃﺮح ﺑﻨﺎ ﻣﺎﻧﻨﺪ ﯾﮏ ﮐﻮﺷﮏ ﻣﮑﻌﺐ ﺷﮑﻞ ﺳﻔﯿﺪرﻧﮓ، در اﻣﺘﺪاد ﻣﺤﻮر ﺧﯿﺎم اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﺎ ﺗﺮﮐﯿﺐ ﻓﻀﺎی داﺧﻞ و ﺧﺎرج و ﻣﺮﮐﺰ ﻗﺮار دادن اﻧﺴﺎن در ﻃﺒﯿﻌﺖ ﯾﮏ ﻓﻀﺎی ﺗﺠﺮﺑﻪ ﮔﺮاو ﭼﻨﺪ ﺣﺴﯽ را ﺑﻪ وﺟﻮد آورده اﺳﺖ. ﺳﻔﯿﺪ،ﻧﻬﺎﯾﺖ ﯾﮑﭙﺎرﭼﮕﯽ ﻫﻤﻪ ی رﻧﮓ ﻫﺎﺳﺖ .ﭘﺎک و ﺑﯽ آﻻﯾﺶ.ﯾﺎدآور ﺑﯽ آراﯾﻪ ﺑﻮدن و ﻧﻤﺎد وﺟﻮد.ﻧﻮر از ﻟﺤﺎظ ﻧﻤﺎدﯾﻦ ﺳﻔﯿﺪ ﺗﻠﻘﯽ ﻣﯽ ﺷﻮد ،از ﺧﻮرﺷﯿﺪ ﻧﺎزل ﻣﯽ ﺷﻮد و ﻧﻤﺎد ﺗﻮﺣﯿﺪ اﺳﺖ ..ﻓﻀﺎی ﻣﯿﺎﻧﯽ ﺗﻬﯽ ﺷﺪ ﺗﺎ از ﻃﺮﯾﻖ ﻧﻮر ﺑﻪ ﻋﻤﻖ زﻣﯿﻦ وارد ﺷﻮد و در واﻗﻊ ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ ﺣﺠﻢ ﺑﻪ ﺻﻮرت ﻣﻌﻠﻖ و ﻣﯿﺎن ﺗﻬﯽ اﺳﺖ.ﻓﻀﺎی ﻣﻌﻠﻖ در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﻋﺮﻓﺎﻧﯽ ﻧﻤﺎد آﺳﻤﺎن اﺳﺖ . ﺑﺪﯾﻦ ﺗﺮﺗﯿﺐ آﺳﻤﺎن ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ در ﻗﻌﺮ زﻣﯿﻦ ﻧﻔﻮذ ﮐﻨﺪ و از ﺗﺎرﯾﮑﯽ ﮔﺬر ﮐﻨﺪ ﮐﻪ ﺑﯿﺎن ﻧﻤﺎدﯾﻨﯽ از اﺳﻄﻮره ﻋﺮوج و زاﯾﺶ اﺳﺖ ﻫﻤﺎﻧﻨﺪ ﮔﺮداﺑﯽ ﮐﻪ آﺳﻤﺎن را از اﺑﺘﺪا ﺑﻪ ﻣﺮﮐﺰ و ﺳﭙﺲ ﺑﻪ ﻗﻌﺮ ﺧﻮد ﻓﺮو ﺑﺮده اﺳﺖ. ﻓﻀﺎ در ﻣﯿﺎن دو ﻻﯾﻪ زﻣﯿﻨﯽ و آﺳﻤﺎﻧﯽ ﻣﻨﻌﻘﺪ ﻣﯽ ﺷﻮد و ﺣﺪ ﻓﺎﺻﻠﯽ اﺳﺖ ﻣﯿﺎن ﻣﻌﻘﻮل و ﻣﺤﺴﻮس.در اﯾﻦ ﻓﻀﺎ دوﮔﻨﺒﺪ ﺑﺎﻻ و ﭘﺎﯾﯿﻦ در ﻣﻘﺎﺑﻞ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ و ﻓﺮاروی ﻣﺨﺎﻃﺐ ﻗﺮار ﻣﯽ ﮔﯿﺮد.ﯾﮑﯽ ﺑﺎ ﻧﺸﺎن دادن ﺟﻬﺖ ﺑﻪ ﺳﻤﺖ ﺑﺎﻻ ،آﺳﻤﺎن را ﻣﺘﺬﮐﺮ ﻣﯽ ﺷﻮد و دﯾﮕﺮی ﺑﺎ رﻓﺘﻦ در دل زﻣﯿﻦ زﻣﯿﻨﯽ ﺑﻮدن اﻧﺴﺎن را ﺗﺪاﻋﯽ ﻣﯽ ﮐﻨﺪ..ﻫﻤﺎﻧﻄﻮر ﮐﻪ ﮐﻪ ﮔﺬر از وﺣﺪت ﺑﻪ ﮐﺜﺮت” ﻗﻮس ﻧﺰوﻟﯽ و ﮐﺜﺮت ﺑﻪ وﺣﺪت” ﻗﻮس ﺻﻌﻮدی اﺳﺖ.ﻓﻀﺎی ﺧﯿﺎﺑﺎن و ﭘﺎرک ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ۲ ﻓﻀﺎی ﻋﻤﻮﻣﯽ ﺷﻬﺮی ﺑﻪ ﯾﮑﺪﯾﮕﺮ ﻣﺘﺼﻞ و از درون ﺑﻨﺎ ﻋﺒﻮرﻣﯽ ﮐﻨﺪ.
ﺗﺎﺛﯿﺮی ﮐﻪ اﯾﻦ ﻓﻀﺎ در ﺑﺮﺧﻮرد اول ﺑﺮ روی اﻧﺴﺎن ﻣﯽ ﮔﺬرد ﺗﺎﺛﯿﺮ ورود ﺑﻪ ﻓﻀﺎی آﯾﯿﻨﯽ ﯾﺎ ﻣﻌﺒﺪ ﮔﻮﻧﻪ اﺳﺖ .(ﻏﻮﻃﻪ ور ﺷﺪن در آراﻣﺶ) در ﻓﺮﻫﻨﮓ ﺑﺎﺳﺘﺎﻧﯽ رﻓﺘﻦ ﺑﻪ دل زﻣﯿﻦ ﻧﻤﺎدی از ﺗﻤﺮﮐﺰ ﺑﻪ درون و ﻣﮑﺎﺷﻔﻪ اﺳﺖ ﻣﻌﻤﻮﻻ ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ از ﺳﺎﺧﺘﻤﺎن ﮐﻪ ﺑﻪ ﺧﺎک ﻧﺰدﯾﮏ ﺗﺮﻧﺪ آراﻣﺶ ﺑﯿﺸﺘﺮی اﺣﺴﺎس ﻣﯽ ﮔﺮدد
ﺟﺴﻢ ﺧﺎک از ﻋﺸﻖ ﺑﺮاﻓﻼک ﺷﺪ ﮐﻮه در رﻗﺺ آﻣﺪ و ﭼﺎﻻک ﺷﺪ
ﺑﺨﺶ اﺻﻠﯽ ﭘﺎوﯾﻮن ﺧﺪای ﺧﺎﻧﻪ اﺳﺖ در اﯾﻦ ﻓﻀﺎ ﺗﻤﺎم ﺣﺲ ﻫﺎﯾﯽ ﻧﻄﯿﺮ ﻻﻣﺴﻪ ،ﺷﻨﻮاﯾﯽ،و ﺣﺘﯽ ذﻫﻨﯽ و ﻓﮑﺮی ﻫﻢ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﻨﺪاﺑﺰارﻫﺎی ﺑﺮﻗﺮاری ارﺗﺒﺎط ﺑﺎﺷﻨﺪ و ﺻﺪاﻫﺎ و اﺣﺴﺎس ﻫﺎ ﻣﯽ ﺗﻮاﻧﺪ ﺑﺮآﻣﺪه از اﺗﻔﺎﻗﺎت ﻫﻨﺮی ﺗﺎرﯾﺨﯽ و اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ،ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎری اﯾﻦ ﻓﻀﺎ در ﭘﯽ ﺑﯿﺎن و ﺑﺮاﻧﮕﯿﺨﺘﻦ ﺣﺲ ﻋﻤﯿﻖ ﻣﻌﺎﻧﯽ ازﻟﯽ ﻣﻌﻨﻮی و و ﺣﺪت ﮐﻞ ﻣﻮﺟﻮدات ﻋﺎﻟﻢ در ﺑﯿﻨﻨﺪه اﺳﺖ.در ﭼﻨﯿﻦ ﻓﻀﺎﯾﯽ ،ﺳﻠﺴﻠﻪ ﻣﺮاﺗﺒﯽ ﮐﻪ ﻣﻨﺘﻬﯽ ﺑﻪ ﺗﻀﺎد ﺗﻔﺮﻗﻪ و اﯾﺠﺎد ﻧﻈﺎم ﮐﺎﺳﺘﯽ و ﻃﺒﻘﺎﺗﯽ ﺑﺎﺷﺪ ،وﺟﻮد ﻧﺪارد .ﺣﺬف ﺑﻪ ﻧﻔﻊ دﯾﮕﺮی دوﮔﺎﻧﮕﯽ ﺟﺎی ﺧﻮد را ﺑﻪ ﺷﺒﮑﻪ ای از ﻫﻢ ﻧﺸﯿﻨﯽ و ﻫﻢ ﺟﻮاری و ارﺗﺒﺎط داده اﺳﺖ. ﻫﯿﺞ ﻗﯿﺪ ﺷﺮﻋﯽ ﺑﺮ اﯾﻦ ﻓﻀﺎ ﺣﺎﮐﻢ ﻧﯿﺴﺖ ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﺘﻌﺎدل و ﺑﺎ ارزش ﯾﮑﺴﺎن از ﻫﺮ ﺳﻮ ﺷﮑﻞ رﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻣﺤﻞ ﺗﺠﻤﻊ ﻣﺮدم در ﻣﻨﺎﺳﺒﺖ ﻫﺎ، ﻣﺤﻞ روﺿﻪﺧﻮاﻧﯽ و ﺑﺮﮔﺰاری آﯾﯿﻦ ﻫﺎ در اﯾﺎم ﺧﺎص، ﺳﻮﮔﻮاری ﻣﺤﻞ ﮔﺬراﻧﺪن اوﻗﺎت ﻓﺮاﻏﺖ و ﻓﻀﺎﯾﯽ ﻣﺘﻌﺎﻟﯽ ﺑﺮای ﮔﻔﺘﮕﻮ (دﯾﺎﻟﻮگ و ﻣﻮﻧﻮﻟﻮگ) اﺳﺖ و ﻫﻢ ﭼﻨﯿﻦ ﮔﺎﻫﯽ ﺟﻨﺒﻪﮔﺬرﮔﺎه ﻋﺎﺑﺮ ﭘﯿﺎده را ﻫﻢ داردﻫﺪف اﯾﻦ ﻃﺮاﺣﯽ ﻧﺸﺎن دادن ﺳﺎﺧﺘﺎر ﻣﻌﻨﺎﯾﯽ ﻣﺒﺘﻨﯽ ﺑﺮ ﺗﺠﺎرب ﻓﻀﺎ/زﻣﺎن و ﻣﺸﺎرﮐﺖ ﻣﺨﺎﻃﺐ در ﻣﻌﻨﺎ،ﺑﺎ ﻫﺪف درک ﻧﻤﺎدﯾﻦ ﻣﻌﻤﺎری اﺳﺖ.